سهام دارا دوم ( پالایش یکم )

صندوق واسطه گری دارا دوم - پالایش یکم در بورس ثبت شده است. دومین صندوق قابل معامله ای است که دولت برای تامین بخشی از کسری بودجه اش بین مردم عرضه کرد.

این صندوق بین مردم در ابتدا با نام دارا دوم شناخته میشد اما وقتی در بورس با نماد پالایش1 ثبت نماد شد، به همین اسم صدا میشود.

صندوق ETF چیست؟

از مطلب صندوق های سرمایه گذاری، میدانیم که صندوق ها به دو دسته کلی تقسیم میشوند. صندوق هایی که در بورس قابل معامله هستند و صندوق هایی که این قابلیت را ندارند.

به صندوق های سرمایه گذاری که در بورس معامله میشوند، اصطلاحا ETF گفته میشود. این یعنی شما اگر قصد خرید این صندوق ها را دارید، میتوانید با داشتن کد بورسی و ثبت نام در یک کارگزاری، مثل خرید و فروش سهام، این صندوق ها را هم معامله کنید.

میدانیم که هر شرکت بر اساس سرمایه ای که دارد به تعدادی سهام تقسیم میشود صندوق ها هم به همین شکل تقسیم میشوند و اسم هر قطعه آن، واحد است. پالایش یکم هم یک صندوق سرمایه گذاری به حساب می آید.

چرا پالایش یکم عرضه شد؟

دولت برای تامین کسری بودجه خود تصمیم گرفت در سال 1399 با توجه به اقبالی که مردم به سرمایه گذاری در بورس نشان دادند، بخشی از سهام خود در بعضی از شرکت ها را عرضه کند که نتیجه آن صندوق های دارا شد. پالایش یکم دومین صندوق از مجموعه 4 صندوقی دارا (دارا یکم، دارا دوم، دارا سوم و دارا چهارم) است.

پالایش یکم شامل چه شرکت هایی است؟

در ابتدا دولت اعلام کرد که دارا دوم قرار است شامل سهام شرکت های فلزی (فولاد مبارکه و ملی صنایع مس ایران) و خودرو سازان (ایران خودرو و سایپا) شود و صندوق دارا سوم شامل سهام شرکت های پالایشی باشد. اما این دو صندوق جا به جا شدند و دارا سوم قدیم به عنوان دارا دوم (با نماد پالایش1) پذیره نویسی شد.   

صندوق پالایش یکم شامل سهام چهار پالایشگاه بزرگ کشور (پالایشگاه های بندر عباس، تهران، اصفهان و تبریز) است. در این صندوق دولت به ترتیب 14% از سهام پالایشگاه اصفهان، 16% از سهام پالایشگاه تبریز، 16.5% از سهام پالایشگاه بندرعباس و 16% از سهام پالایشگاه تهران را عرضه کرده است.

پالایش یکم چگونه ارزش گذاری شد؟

به صورت کلی 33% از این صندوق را سهام پالایشگاه تهران، 23% از آن را سهام پالایشگاه بندرعباس، %34 از آن را پالایشگاه تبریز و %36 از آن را پالایشگاه اصفهان تشکیل میدهد. مبنای قیمت گذاری این صندوق، قیمت های پایانی سهام این شرکت ها در روز سه شنبه 4 شهریور و با اعمال تخفیف 20% ایی بود.

پذیره نویسی پالایش یکم

پذیره نویسی این صندوق از روز چهارشنبه 5 شهریور به مدت 2 هفته انجام شد که با استقبال مردم همراه نشد. در واقع مردم استقبال بهتری از صندوق دارا یکم داشتند و دلیل آن هم میتواند روزهای قرمز بازار در زمان پذیره نویسی پالایش یکم باشد. بعد از اتمام این دو هفته پذیره نویسی تمدید شد.

هر ایرانی مثل طرح پذیره نویسی دارا یکم میتوانست در این صندوق هم شرکت کند. مجموع سرمایه گذاری در دارا یکم و پالایش یکم 5 میلیون تومان (یا 500 واحد) عنوان شد. این یعنی کسانی که 2 میلیون تومان سقف سرمایه گذاری در پذیره نویسی دارایکم را ثبت نام کرده بودند، تنها میتوانستند تا 3 میلیون تومان در این صندوق سرمایه گذاری کنند.

ارزش هر واحد از پالایش یکم هم مثل دارا یکم 10 هزار تومان ارزشگذاری شده بود.

بازگشایی پالایش یکم

تا زمان نوشتن این مقاله، با اینکه پالایش یکم به پرتفوی سهامدارانش اضافه شده است، اما همچنان قابل معامله نیست و هنوز بازگشایی نشده است. یکی از اعضای هیئت مدیره سازمان بورس اعلام کرد که سازمان نمیگذارد سرمایه گذاران در این طرح ضرری کنند و این صندوق با ضرر بازگشایی نخواهد شد.

تاثیر پالایش یکم بر بازار

تقریبا همزمان که دولت اعلام کرد قصد پذیره نویسی پالایش یکم را ندارد و طرح پذیره نویسی صندوق ها فعلا عقب خواهد افتاد، شوک بزرگی به بازار سرمایه داده شد و بازار سهام تهران یکدست قرمز پوش شد. اعلام این خبر یکی از دلایلی بود که رشد قدرتمند بورس تهران متوقف شد و این خبر آغازی برای یک اصلاح عمیق در شاخص کل بورس بود.