تعریف بازار و انواع آن

بازار مکانی است که طرفین می توانند برای تسهیل مبادله کالا و خدمات گرد هم آیند. طرفین درگیر معمولا خریداران و فروشندگان هستند. بازار ممکن است فیزیکی باشد مانند یک خرده فروشی، جایی که مردم رو در رو با یکدیگر ملاقات می کنند و به خرید و فروش می پردازند. بازارها همچنین می توانند مجازی باشند مانند یک بازار آنلاین، که در آن هیچ تماس فیزیکی مستقیمی بین خریداران و فروشندگان وجود ندارد. در ادامه این این مطلب به بررسی مفهوم بازار و انواع بازارها خواهیم پرداخت.

مفهوم بازار

از نظر فنی، بازار مکانی است که در آن دو یا چند طرف می توانند برای انجام یک معامله اقتصادی با یکدیگر ملاقات کنند - حتی آنهایی که پول رایج قانونی ندارند. معامله در انواع بازارها ممکن است شامل کالا ها، خدمات، اطلاعات، ارز ها یا هر ترکیبی از اینها باشد که از یک طرف به طرف دیگر منتقل می شود. به طور خلاصه، بازارها عرصه‌هایی هستند که خریداران و فروشندگان می‌توانند در آن گرد هم آیند و با یکدیگر تعامل داشته باشند.

به طور کلی، در حالی که تنها دو طرف برای انجام معامله مورد نیاز هستند، حداقل یک شخص ثالث برای ایجاد رقابت و ایجاد تعادل در بازار مورد نیاز است. به این ترتیب، بازاری که در حالت رقابت کامل قرار دارد، از جمله موارد دیگر، لزوماً با تعداد بالایی از خریداران و فروشندگان فعال مشخص می شود.

فراتر از این تعریف گسترده، اصطلاح "بازار" بسته به زمینه، چیزهای مختلفی را در بر می گیرد. به عنوان مثال، ممکن است به مکانی که اوراق بهادار در آن معامله می شود (بازار سهام) اشاره کند. از طرف دیگر، این اصطلاح ممکن است برای توصیف مجموعه ای از افرادی که مایل به خرید یک محصول یا خدمات خاص در یک مکان خاص هستند، استفاده شود (مانند بازار مسکن بروکلین). یا می تواند به یک صنعت یا بخش تجاری، مانند بازار جهانی الماس اشاره کند.

شرایط هر چه که باشد، بازار قیمت کالاها و سایر خدمات را تعیین می کند. این نرخ ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود. عرضه توسط فروشندگان ایجاد می شود، در حالی که تقاضا توسط خریداران ایجاد می شود. زمانی که عرضه و تقاضا در تعادل هستند، بازارها سعی می کنند تعادلی در قیمت پیدا کنند. اما این تعادل به خودی خود می تواند توسط عواملی غیر از قیمت از جمله درآمد، انتظارات، فناوری، هزینه تولید و تعداد خریداران و فروشندگان شرکت کننده مختل شود.

انواع بازارها ممکن است با مکان های فیزیکی که در آن تراکنش ها انجام می شود، نشان داده شوند. اینها شامل فروشگاه‌های خرده‌فروشی و سایر مشاغل مشابه است که اقلام فردی را به بازارهای عمده‌فروشی فروخته که آنها نیز کالاها را به توزیع‌کنندگان می‌فروشند؛ بازارها همچنین ممکن است مجازی باشند؛ فروشگاه‌های مبتنی بر اینترنت و سایت‌های حراج مانند آمازون و eBay نمونه‌هایی از بازارهایی هستند که در آن تراکنش‌ها می‌توانند کاملاً آنلاین انجام شوند و طرف‌های درگیر هرگز به صورت فیزیکی با هم ارتباط برقرار نمی‌کنند.

انواع بازارها ممکن است به صورت ارگانیک یا به عنوان ابزاری برای فعال کردن حقوق مالکیت بر کالاها، خدمات و اطلاعات ظاهر شوند. بازارها هنگامی که در یک سطح ملی یا سطح منطقه‌ای خاص‌تر هستند، اغلب ممکن است بسته به عوامل بسیاری، از جمله سطح درآمد و باز بودن کشور یا منطقه برای تجارت خارجی، به عنوان بازارهای «توسعه یافته» یا بازارهای «در حال توسعه» طبقه‌بندی شوند.

نکته: اندازه یک بازار با توجه به تعداد خریداران و فروشندگان و همچنین مقدار پولی که هر سال دست به دست می شود، تعیین می شود.

انواع بازارها

بازارها به دلایل مختلفی از جمله انواع محصولات فروخته شده، مکان، مدت زمان، اندازه و حوزه انتخابیه مشتریان، قانونی بودن و بسیاری از عوامل دیگر بسیار متفاوت هستند. به غیر از دو بازار رایج - فیزیکی و مجازی - انواع دیگری از بازارها وجود دارد که طرفین می توانند برای انجام معاملات خود گرد هم آیند.

بازار زیرزمینی

بازار زیرزمینی به بازار غیرقانونی اطلاق می شود که در آن معاملات بدون اطلاع دولت یا سایر سازمان های نظارتی انجام می شود. بسیاری از انواع بازارهای غیرقانونی به منظور دور زدن قوانین مالیاتی موجود شکل گرفته اند. به همین دلیل است که بسیاری از آنها شامل معاملات فقط نقدی یا اشکال غیرقابل ردیابی پول هستند که ردیابی آنها را دشوارتر می کند.

بسیاری از انواع بازارهای غیرقانونی در کشورهایی با اقتصاد برنامه‌ریزی شده یا دستوری - که در آن دولت کنترل تولید و توزیع کالاها و خدمات را در دست دارد - و در کشورهایی که از نظر اقتصادی در حال توسعه هستند وجود دارند. زمانی که کمبود کالاها و خدمات خاصی در اقتصاد وجود دارد، اعضای بازار غیرقانونی وارد عمل شده و خلاء را پر می کنند.

بازارهای غیرقانونی همچنین می توانند در اقتصادهای توسعه یافته وجود داشته باشند. این بازارهای در سایه، زمانی رایج می شوند که قیمت ها فروش برخی محصولات یا خدمات را کنترل کنند، به خصوص زمانی که تقاضا زیاد باشد. اسکالپ کردن بلیط یکی از نمونه های انواع بازارهای غیرقانونی است. وقتی تقاضا برای بلیت‌های کنسرت یا تئاتر زیاد باشد، اسکالپرها وارد عمل می‌شوند، بلیت ها را به صورت دسته‌ای می‌خرند و آنها را با قیمت‌های بیشتر در بازار زیرزمینی می‌فروشند.

بازار حراج

یک بازار حراج افراد زیادی را برای خرید و فروش تعداد زیادی از کالاها گرد هم می آورد. خریداران یا مناقصه گران سعی می کنند برای قیمت خرید از یکدیگر برتری داشته باشند. اقلام برای فروش در نهایت به بالاترین پیشنهاد تحویل داده می شوند. رایج ترین بازارهای حراج شامل دام، خانه های تخلیه شده و آثار هنری و عتیقه است. بسیاری از آنها اکنون به صورت آنلاین فعالیت می کنند. به عنوان مثال، خزانه داری ایالات متحده اوراق قرضه و اسناد خود را از طریق حراج های منظم می فروشد.

بازار مالی

یکی دیگر از انواع بازارها، بازارهای مالی هستند. اصطلاح عمومی "بازار مالی" به هر مکانی اطلاق می شود که در آن اوراق بهادار شامل ارزها، اوراق قرضه، سهام و ... بین دو طرف معامله می شود. این بازارها اساس جوامع سرمایه داری هستند و تشکیل سرمایه و نقدینگی را برای مشاغل فراهم می کنند. آنها می توانند فیزیکی یا مجازی باشند. بازار مالی شامل بورس‌هایی مانند بورس نیویورک، نزدک و بورس لندن است. انواع دیگر بازارهای مالی شامل بازار اوراق قرضه و بازار ارزهای دیجیتال است که در آن مردم ارزهای دیجیتال را معامله می کنند.

تنظیم بازارها

به غیر از بازارهای زیرزمینی، بیشتر بازارها تابع قوانین و مقرراتی هستند که توسط یک نهاد منطقه ای یا حاکمیتی تعیین می شود که ماهیت بازار را تعیین می کند. این ممکن است حالتی باشد که این مقررات به اندازه یک توافقنامه تجاری بین‌المللی گسترده و به طور همگانی شناخته شده باشد؛ و یا به اندازه یک بازار خیابانی محلی و موقتی باشد که فروشندگان نظم و قوانین را بین خود حفظ می‌کنند.

در ایالات متحده، کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) بازارهای سهام، اوراق قرضه و ارز را تنظیم می کند. مقرراتی را برای جلوگیری از تقلب در نظر می‌گیرد و در عین حال اطمینان می‌دهد که معامله‌گران و سرمایه‌گذاران اطلاعات مناسبی برای اتخاذ آگاهانه‌ترین تصمیم‌های ممکن دارند.

پرسش و پاسخ (جمع بندی)

انواع بازارها چگونه کار می کنند؟

بازارها عرصه هایی هستند که خریداران و فروشندگان می توانند در آن جمع شوند و با هم تعامل داشته باشند. بازاری که در حالت رقابت کامل قرار دارد، لزوماً با تعداد بالای خریداران و فروشندگان فعال مشخص می شود. بازار قیمت کالاها و سایر خدمات را تعیین می کند. این نرخ ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود. عرضه توسط فروشندگان ایجاد می شود، در حالی که تقاضا توسط خریداران ایجاد می شود. زمانی که عرضه و تقاضا در تعادل هستند، بازارها سعی می کنند تعادلی در قیمت پیدا کنند.

بازار سیاه چیست؟

بازار سیاه یکی از انواع بازارهاست که در آن معاملات بدون اطلاع یا نظارت مقامات یا سازمان های نظارتی و در نتیجه به صورت غیر قانونی انجام می شود. این بازارها زمانی که کمبود برخی کالاها و خدمات در اقتصاد وجود داشته باشد، یا عرضه و قیمت ها تحت کنترل دولت باشد، معمولاً به وجود می آیند. تراکنش‌ها معمولاً بدون سند و فقط نقدی هستند، چرا که بهتر است غیرقابل ردیابی باشند.

بازارها چگونه تنظیم می شوند؟

اکثر بازارها تابع قوانین و مقرراتی هستند که توسط یک نهاد منطقه ای یا حاکمیتی تعیین می شود که ماهیت بازار را تعیین می کند. آنها می توانند مقامات بین المللی، ملی یا محلی باشند.