کسانیکه به صورت حرفه ای در بازار سرمایه معاملاتی را انجام می دهند، با مفهوم آفست کردن در بازار آتی کالا آشنا هستند. قطعا تمام کسانیکه در معاملات مختلف مانند خرید و فروش کالا در بورس کالا شرکت می کنند، تمایل دارند به سود بیشتری دست پیدا کنند. یکی از راه هایی که باعث جبران ضرر احتمالی یکی از موقعیت های قرارداد از طریق سوددهی یک موقعیت دیگر از همان قرارداد دیگر می شود، آفست کردن است. آفست کردن به طرفین معامله این فرصت را می دهد تا با اجرای یک پوزیشن معکوس، اثر منفی احتمالی پوزیشن دیگر را بی اثر کنند. به این ترتیب ریسک معاملات کاهش می یابد و طرفین معامله به هدف خود نزدیک تر می شوند. آفست کردن می تواند در هر نوع قراردادی اجرا شود؛ ولی معمولا برای قراردادهایی که در بازار آتی کالا منعقد می شوند، کاربرد بیشتری دارد؛ زیرا در اینصورت خریدار، بدون اینکه کالایی را دریافت کند، آن را می فروشد و به سود می رسد. در ادامه مقاله جزئیات بیشتری از آفست کردن در بازار آتی کالا را توضیح می دهیم.
بازار آتی کالا چیست؟
برای اینکه بتوانید مفهوم آفست کردن (off set) را بهتر درک کنید، ابتدا باید با مفهوم بازار آتی کالا آشنا شوید. بازار آتی کالا یکی از زیر مجموعه های بازار مشتقه است و در آن معاملاتی صورت می گیرد که بر طبق قرارداد آن ها، طرفین معامله در مورد خرید و فروش یک کالا به توافق می رسند. قیمت، میزان و زمان تحویل کالا را نیز مشخص می کنند؛ ولی کالا در زمان عقد قرارداد به خریدار تحویل داده نخواهد شد؛ بلکه در تاریخ سررسید قرارداد در آینده، تحویل کالا صورت می گیرد.
به بیان دیگر در قراردادهایی که در بازار آتی کالا بسته می شوند، تمام جزئیات استاندارد کیفیت و کمیت کالا درج می شوند و مبلغی که در زمان تحویل کالا باید پرداخت شود نیز مشخص خواهد شد؛ ولی کالا در همان لحظه به خریدار تحویل نمی شود و زمان تحویل آن به عنوان تاریخ سررسید مشخص خواهد شد. به همین علت است که به این بازار، عنوان آتی داده شده است. با عقد چنین قراردادهایی، ریسک خرید و فروش کالا کاهش می یابد و در عین حال میزان سوددهی بیشتر می شود.
آفست کردن در بازار آتی کالا چیست؟
همانطور که گفتیم معامله گرانی که به بورس کالا وارد می شوند، تمایل دارند از طریق خرید یا فروش کالا به بیشترین میزان سود دست پیدا کنند. البته این خواسته همیشه محقق نمی شود و خریداران و فروشندگان بر اثر انجام یکسری از معاملات، ضرر می کنند. یکی از راه هایی که برای جبران ضرر احتمالی یک قرارداد وجود دارد، آفست کردن است. از طریق آفست کردن می توانید ضرر یکی از موقعیت های قرارداد را با سود یکی دیگر از موقعیت های همان قرارداد جبران کنید.
در واقع با ایجاد پوزیشن های معکوس می توانید در قرارداد آفست کنید و ضررهای احتمالی یک موقعیت را جبران نمایید. برای مثال زمانیکه سفارش خرید یک کالا را در بورس کالا به ثبت می رسانید، برای آفست کردن در بازار آتی کالا باید درخواست فروش همان کالا را برای تاریخ سررسید خرید آن به ثبت برسانید. توجه داشته باشید تاریخ سررسید خرید و فروش کالا نباید با یکدیگر متفاوت باشند؛ در غیر اینصورت آفست کردن انجام نخواهد شد. به این ترتیب معامله گر بدون اینکه کالایی را تحویل بگیرد، معامله را به انجام رسانده و به سود نیز می رسد.
آیا برای آفست کردن باید هزینه ای پرداخت کنیم؟
یکی از رایج ترین سوالاتی که در مورد آفست کردن در بازار آتی کالا پرسیده می شود، این است که آیا برای آفست کردن باید هزینه ای پرداخت کنیم؟ برای دریافت پاسخ این سوال باید بدانید که هنگام ثبت درخواست خرید کالا باید مبلغی را نزد بورس کالا قرار دهید تا معامله انجام و درخواست شما ثبت شود. هنگام آفست کردن همین درخواست، دیگر نیازی به پرداخت هزینه مجدد نیست و درخواست فروش و آفست کردن شما ثبت خواهد شد.
مزایای آفست کردن در بازار آتی کالا
آفست کردن مزایای گسترده ای دارد و در کلی ترین حالت، بی اثر شدن یا کاهش ضرر احتمالی یکی از موقعیت های قرارداد با سود یکی دیگر از موقعیت های همان قرارداد از جمله مزایای آفست کردن محسوب می شود. به کمک موقعیت های معکوس در قراردادهای آتی کالا، می توانید بدون تحویل کالایی که خریداری کرده اید، آن را بفروشید و به سود برسید.
به عنوان مثال در حوزه کشاورزی، باغداران و خریداران محصول می توانند با خیالی آسوده از طریق آفست کردن، میزان ریسک خرید و فروش را کاهش دهند و به سود بیشتری برسند. به این ترتیب در قراردادی که بسته می شود، میزان محصول مورد معامله، قیمت آن هنگام تحویل و همچنین زمان تحویل محصول مشخص خواهد شد.
جمع بندی
در بازارهای مالی اصطلاحات و تکنیک های مختلفی وجود دارند که با مطلع شدن از آن ها و کسب آگاهی می توانید به سود بیشتری در معاملات برسید و ضررها را جبران کنید. آفست کردن در بازار آتی کالا یکی از مهم ترین تکنیک هایی است که به کمک آن می توانید در قراردادهای آتی که منعقد می کنید، بدون اینکه کالایی را در سررسید مشخص شده تحویل بگیرید، به سود برسید. به این ترتیب میزان ریسک معاملات کاهش می یابد و دغدغه های فروش نیز از بین می روند. همانطور که گفتیم برای آفست کردن باید یک موقعیت معکوس را در مقابل موقعیت اولیه ایجاد کنید تا این موقعیت جدید بتواند موقعیت معاملاتی اول را پوشش دهد.
نظر بدهید