شرکت های بورسی در هر سال موظفند تا حداکثر 4 ماه پس از سال مالی، مجمع عمومی سالیانه خود را تشکیل دهند و در این مجمع مواردی مانند صورت های مالی و سود نقدی سهام به تصویب مجمع می رسد.
شرکت های بورسی در هر سال به ازای هر سهم مقدار مشخصی سود می سازند که از آن به عنوان EPS یاد می شود. معمولا بخشی از این سود در حساب شرکت باقی می ماند و در ترازنامه ی شرکت در ردیف سود انباشته ثبت می شود. بخش دیگر این سود، به صورت سود نقدی سهام بین سهامداران تقسیم می شود که از آن با عنوان DPS یاد می شود و شرکت وظیفه دارد تا این سود را حداکثر ظرف 8 ماه پس از برگزاری مجمع سالیانه به دست سهامداران برساند.
نکته: برای آن بخشی از سود که به عنوان سود انباشته ذخیره می شود، باید در زمانی مشخص تعیین تکلیف شود. در واقع شرکت ها باید ظرف مدت زمانی مشخص این سود انباشته را از طریق افزایش سرمایه، به سرمایه ثبت شده خود اضافه کنند. در غیر این صورت و با نزدیک شدن زمان مقرر، این سود انباشته باید در قالب سود نقدی سهام در سالهای بعد بین سهامداران تقسیم شود.
نحوه دریافت سود نقدی سهام
همانطور که بیان شد، شرکت در مجمع مقداری سود نقدی تصویب می کند که بین سهامداران تقسیم می شود. اما سهامداران چگونه می توانند این مبلغ را دریافت کنند؟ شرکت های بورسی از سه روش برای رساندن این وجه به سهامداران استفاده می کنند که در ادامه به توضیح آنها خواهیم پرداخت.
دریافت از طریق بانک
بسیاری از شرکت ها اعلام می کنند که سهامداران از فلان تاریخ می توانند با مراجعه به شعب فلان بانک نسبت به دریافت سود نقدی سهام خود اقدام کنند. این اعلامیه از طریق کدال منتشر می شود و سهامداران با مراجعه به گزارش های شرکت در سایت کدال می توانند این گزارش را مشاهده کنند. این گزارش معمولا تحت عنوان "زمانبندی پرداخت سود دوره ی 12 ماهه ی منتهی به {سال مالی شرکت}" در کدال منتشر می شود. البته امکان دارد که مدتی پس از انتشار این گزارش، گزارش دیگری با همین عنوان و با پسوند "اصلاحیه" مجددا در کدال قرار گیرد. این اتفاق زمانی می افتد که شرکت نحوه ی پرداخت سود یا زمان آن را تغییر داده باشد.
نکته: اگر پرداخت سود نقدی سهام از طریق بانک صورت می گیرد، هنگام مراجعه به بانک باید کارت ملی و کد بورسی خود را همراه داشته باشید.
دریافت از طریق واریز به حساب
تعداد اندکی از شرکت ها برای واریز DPS از سهامداران درخواست می کنند تا با اعلام شماره حساب خود به شرکت، سود خود را از فلان تاریخ دریافت کنند. بدین منظور سهامداران باید از طریق پرتال سهامداران سایت رسمی شرکت یا هر طریق دیگری که شرکت در اطلاعیه ی خود مشخص می کند (مانند فکس)، شماره حساب خود را به شرکت اعلام کنند و شرکت در زمان مشخص شده سود آنها را به شماره حساب اعلامی، واریز می کند. بدیهی است که در این حالت نیز شرکت اطلاعیه ای با عنوان "زمانبندی پرداخت سود دوره ی 12 ماهه ی منتهی به {سال مالی شرکت}" در سایت کدال برای آگاهی سهامداران منتشر می کند.
دریافت از طریق سجام
در سال های اخیر، برای فعالیت در بازار سرمایه، سهامداران تازه وارد و قدیمی باید فرایندی تحت عنوان سجامی شدن را انجام دهند. این فرایند با ثبت اطلاعات جامع فرد در سامانه ی سجام و احراز هویت در مراکز مشخص شده انجام می گیرد. این فرایند به منظور جلوگیری از مراجعات حضوری مکرر افراد به کارگزاری های مختلف جهت انجام احراز هویت و همچنین سهولت دریافت سود نقدی سهام به قوانین بورس ایران افزوده شده است که البته در زمان نگارش این مقاله، اهداف آن به طور صد در صدی انجام نشده است. اما در صورتیکه به زودی استفاده از این سامانه فراگیر و موانع آن برطرف شود، افراد با یکبار احراز هویت در سجام می توانند در هر کارگزاری بدون نیاز به انجام دوباره ی احراز هویت فعالیت کنند. همچنین سود نقدی سهام همه ی شرکت ها نیز از طریق شماره حسابی که سهامداران در سامانه سجام ثبت کرده اند، واریز می شود و دیگر وقت سهامداران برای مراجعه به بانک ها جهت دریافت این سود گرفته نمی شود. در سال های اخیر بسیاری از شرکت ها مخصوصا شرکت های بزرگ مانند فولاد مبارکه یا سرمایه گذاری تامین اجتماعی، سود سالانه سهام خود را از طریق سجام واریز کرده اند اما استفاده از این روش هنوز بین تمام شرکت های بورسی فراگیر نشده است. اگر شرکت بخواهد سود را از طریق سجام واریز نماید نیز در گزارشی که در کدال قرار می دهد، به آن اشاره می کند.
جمع بندی
در این مطلب با انواع راه های دریافت سود نقدی سالانه ی سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس آشنا شدیم. مشخص است که دریافت این سود از طریق سجام، آسانترین راه برای سهامداران می باشد چرا که با یکبار اعلام شماره حساب توسط سهامدار، کلیه ی سود های نقدی به همان حساب واریز می شود. هم چنین در بعضی موارد مبالغ سودهای نقدی آن قدر کم است که سهامدار رغبتی به دریافت آن از طریق مراجعه به بانک ندارد اما از طریق سجام، کلیه ی مبالغ، چه بزرگ و چه کوچک، به حساب سهامدار واریز می شود. امیدواریم که استفاده از این روش بین تمام شرکت های بورسی فراگیر شود.
نظر بدهید