کد بورسی چیست؟

همانطور که پس از ورود به دانشگاه، برای شما یک شماره دانشجویی صادر می شود، به طور مشابه پس از ثبت نام و شروع فعالیت در بازار بورس نیز یک کد بورسی برای شما صادر می شود تا بتوانید به وسیله آن به بازار معاملاتی راه یابید. حال برای این که با مفهوم کلی کد بورسی و نحوه و مراحل دریافت آن آشنا شوید، در ادامه با ما همراه باشید.

کد بورسی چیست؟

اجازه دهید این موضوع را با ذکر یک مثال برای درک بهتر شما شروع کنیم:

همانطور که وقتی قصد افتتاح حساب در یک بانک را دارید، به بانک مراجعه کرده و یک شماره حساب منحصر به فرد دریافت می کنید، برای ورود به بورس نیز نیاز به کد بورسی برای ورود به این بازار خواهید داشت که در واقع این کد برای هر شخص منحصر به فرد بوده و با کد افراد دیگر متفاوت است.

ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که کد بورسی چه شکل و شمایلی دارد و از چه قسمت هایی تشکیل شده است. 

در پاسخ باید بگوییم که ساختار این کد در اکثر موارد، از ترکیبی از 3 حرف اول نام خانوادگی افراد و پنج رقمی که به صورت تصادفی توسط سازمان بورس تعیین می شود، تشکیل شده است.

برای مثال اگر شخصی با نام خانوادگی حشمتی قصد افتتاح حساب برای معامله در بورس را دارد، پس از تکمیل مدارک و ثبت نام، دارای کد بورسی تحت عنوان "حشم 12345"، خواهد شد. (اعداد به عنوان مثال ذکر شده اند)

چگونه کد بورسی دریافت کنیم؟

برای این که کد بورسی خود را دریافت کنید و به بازار معاملات اوراق بهادار وارد شوید، ابتدا باید اطلاعات خود را در سامانه سجام ثبت کرده و روند دریافت کد بورسی را با دو روش احراز هویت حضوری یا غیر حضوری تکمیل کنید. 

برای انجام احراز هویت حضوری، باید پس از ثبت اطلاعات، به یکی از دفاتر پیشخوان منتخب فرایند احراز هویت سجام را انجام می دهد، مراجعه کنید.

اما در روش دیگر، پس از ثبت اطلاعات خود در سجام، احراز هویت را می توانید به روش آنلاین یا غیرحضوری انجام دهید. بدین منظور، برخی از اپلیکیشن ها این کار را برای ما انجام می دهند. از جمله:

• اپلیکیشن سیگنال
• اپلیکیشن آپ
• اپلیکیشن کارگزاری آشنا

جزئیات بیشتر راجع به احراز هویت، در مقاله مربوط به آن آورده شده است.

مدارک لازم برای گرفتن کد معاملاتی از کارگزاری

هر فرد حقیقی می تواند با ارائه مدارک زیر برای دریافت کد معاملاتی اقدام کند:

• اصل و کپی شناسنامه از صفحه اول و صفحه توضیحات
• اصل و کپی رو و پشت کارت ملی
• مشخصات حساب بانکی (نام بانک، شماره حساب، شماره شبا، کد و نام شعبه، نوع حساب)
• تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقیقی
• تکمیل فرم درخواست کد معاملات آنلاین (قرارداد معاملات برخط)
• تکمیل فرم قرارداد انجام معاملات اینترنتی

هر فرد حقوقی (شرکت ها، موسسات، سازمان‌ها) نیز می‌تواند با ارائه مدارک زیر برای دریافت کد معاملات بورس و فرابورس اقدام کند:

• اصل و تصویر روزنامه رسمی آگهی تاسیس
• اصل و تصویر روزنامه رسمی
• آگهی کلیه تغییرات
• اصل و تصویر اساسنامه
• اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی اعضای هیئت مدیره
• تکمیل فرم تعهدنامه
• تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقوقی
• تکمیل فرم درخواست کد معاملات آنلاین (قرارداد معاملات برخط)
• نامه درخواست دریافت کد بورسی خطاب به کارگزاری
• معرفی نماینده جهت دریافت کد بورسی و انجام معاملات آنلاین

نکاتی در رابطه با کد بورسی

• با دریافت کد بورسی، می‌توانید اوراق بهادار موجود در بازار بورس، فرابورس، اخزا، سخاب، اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق اختیار فروش تبعی و اوراق تسهیلات مسکن را معامله نمایید.
• هرگز کد بورسی خود را با نام کاربری و رمز عبور پنل معاملاتی کارگزاری اشتباه نگیرید.
• سعی کنید کد بورسی و کدکاربری خود را در اختیار کسی قرارندهید. کد بورسی به منزله امضاء ديجيتال شماست و مسئولیت تمامی معاملات صورت گرفته با کدبورسی بر عهده شما است.

سامانه استعلام کد بورسی

اگر کد بورسی خود را فراموش کرده اید و نمی دانید که چگونه دوباره آن را بازیابی نمایید، یکی از راه های ممکن سامانه استعلام کد بورسی می باشد. این سامانه زیر مجموعه سازمان بورس بوده و این سازمان سامانه ی استعلام را طراحی کرده تا کسانی که کد بورسی خود را فراموش کردند، وارد این سامانه شوند و با وارد کردن مشخصات خود کد بورسی خود را مشاهده نمایند.

از تولید تا انقضای کد بورسی!

همانطور که در مطالب بالا اشاره کردیم، این کد منحصر به فرد بوده و برای هر فرد یک بار صادر می شود. پس این کد برای همیشه معرف شما در بازار بورس بوده و انقضایی ندارد.

به زبان ساده تر شما نیازی به دریافت مجدد این کد نداشته و اگر چندین سال هم از صدور آن گذشته باشد، باز هم کد بورسی شما به صورت قبل خواهد بود.

هزینه ی دریافت کد بورسی

هنگامی که اطلاعات خود را در سامانه سجام ثبت می کنید، در یکی از مراحل از شما خواسته می شود که مبلغی به مقدار 10000 تومان را برای ثبت اطلاعات خود، واریز نمایید. همچنین اگر برای احراز هویت به صورت حضوری به یکی از دفاتر پیشخوان دولت مراجعه می کنید، احتمالا مبلغی در حدود 15000 تومان نیز در آنجا از شما گرفته خواهد شد. 

تفاوت کد بورسی با رمز عبور / نام کاربری

مشخصات ورود شما به سامانه معاملاتی کارگزاری، کد بورسی شما نیست!

مشخصات ورود صرفا یک نام کاربری و رمز عبور است تا بتوانید از طریق سیستم معاملاتی کارگزار، اقدام به خرید و فروش سهام کنید.

بنابراین کدبورسی را با این مشخصات اشتباه نگیرید.

پرسش و پاسخ 

1. آیا برای خرید سهام یا اوراق بهادار از فرابورس، به کد معاملاتی جداگانه نیاز است یا همان کد بورسی که داریم کافی ست؟

-با این که شرایط پذیرش شرکت ها در بورس و فرابورس متفاوت است، اما با همان کد معاملاتی بورسی می‌توانید در بازارهای فرابورس نیز اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار کنید.

2. آیا برای صندوق سرمایه‌گذاری کد بورسی لازم است؟

-پاسخ صحیح به این سوال بستگی به این دارد که بخواهید چه صندوقی را خریداری کنید.

برای مثال:

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، نیازی به کد بورسی ندارند و واحدهای آنها بصورت غیرحضوری یا حضوری صادر می‌شود.

3. آیا حتما بعد از دریافت کد بورسی در همان بدو ورود باید معامله انجام بدهیم؟

- خیر، دریافت کد بورسی هیچ تعهدی برای شما ایجاد نمی‌کند و اجباری در انجام معامله نیست.

به عنوان مثال می‌توانید چندسال پس از دریافت کد بورسی نیز هیچ معامله‌ای نداشته باشید!

4. مشکلی از بابت افتتاح حساب در چند کارگزاری وجود ندارد؟ در چند کارگزاری می توانیم حساب داشته باشیم؟

-جواب ساده است، همانطور که می توانید در بانک های مختلف افتتاح حساب کنید، در کارگزاری های مختلف هم این امکان وجود دارد و البته این نکته را هم اضافه کنیم که کد بورسی شما مانند کد ملی است و هرشخص فقط یک کد دارد ولی با همین کد، در کارگزاری‌های مختلف می‌توان افتتاح حساب انجام داد.

5. اگر شخصی کدبورسی مرا بداند، می‌تواند از آن سوء استفاده کند؟

کد بورسی همانطور که اشاره شد، با رمز عبور و نام کاربری پنل معاملاتی فرق دارد. همچنین امکان ثبت یا تغییر شماره حساب در سامانه معاملاتی نیز تنها در صورتی امکان پذیر است که شماره حساب متعلق به صاحب حساب کاربری کارگزاری باشد و اگر مشخصات ورود به سامانه معاملاتی بدست افراد دیگر بیفتد، آنها نمی‌توانند شماره حساب شما را تغییر دهند یا پول موجود در حساب را به حساب خود انتقال دهند! اما با داشتن مشخصات ورود به سامانه معاملاتی امکان اینکه در پنل معاملاتی شما معاملاتی را انجام دهند که مطابق میل شما نیست، وجود دارد.

جمع بندی

در این مطلب با کد بورسی یا معاملاتی به صورت کامل آشنا شدیم و دانستیم که کد بورسی در بازار اوراق بهادار مانند کد ملی هر شخص منحصر به فرد است. برای دریافت این کد باید اطلاعات خود را در سامانه سجام ثبت کرده و به صورت حضوری یا غیر حضوری احراز هویت شوید. همچنین این نکته را نیز باید بدانید که کد بورسی با نام کاربری و رمز عبوری که برای ورود به پنل معاملاتی کارگزاری خود استفاده می کنید، تفاوت دارد.