امروزه صرافی های مختلفی مشغول به کار و ارائه‌ی خدمات به مشتریان خود هستند و روز به روز هم به تعداد آنها اضافه می‌شود. این صرافی‌ها وظیفه دارند تا استانداردهایی را رعایت کرده و به نوعی خود را اثبات کنند. ثبت و ضبط برخی اطلاعات و حساب‌ها در دنیای بلاک چین ضروری است و صرافی‌ها هم باید در این مورد، حسن نیت خود را نشان دهند تا از به وقوع پیوستن مشکلات امنیتی جلوگیری شود. بعد از فاجعه سقوط FTX، این مسئله اهمیت بیشتری پیدا کرد و تا حد زیادی مردم اعتماد خود را به صرافی‌ها از دست دادند. به منظور ایجاد شفافیت مالی و جلب اعتماد، صرافی‌ها از اثبات ذخیره یا Proof of Reserve استفاده می‌کنند.
به طور کلی در بازارهای مالی، ذخایر یا Reserves به دارایی‌هایی گفته می‌شود که توسط یک شرکت نگهداری شده و صرافی نسبت به آنها امانتداری می‌کند. این دارایی‌ها می‌توانند با هدف‌های متفاوتی از جمله سپرده‌گذاری، نگهداری و انجام معاملات شرکت‌هایی که فعالیت‌های مالی دارند، جمع‌آوری شود. این اطلاعات و دارایی ها باید ثبت شوند و به منظور ایجاد امنیت، پروتکل‌هایی روی آنها اجرا شود. این شفافیت، باعث ایجاد اعتماد شده و از وقوع بحران جلوگیری می‌کند. از آنجایی که نهادهای مختلفی در زمینه‌ی ارائه‌ی خدمات مالی به مردم وجود دارند، مهم است که از میان تعداد زیادی از آنها، قابل اعتماد‌ترینشان را انتخاب کرده و نسبت به امن بودن آن، اهمیت نشان دهیم.
چرا اثبات ذخیره اهمیت دارد؟
از آن جایی که صنعت و دنیای ارزهای دیجیتال درحال پیشرفت و گسترش روز افزون است، اعتمادسازی در میان مردم و نهادها اهمیت زیادی دارد. دلیل آن هم این است که این صنعت، بدون وجود اعتماد و مورد پذیرش قرار گرفتن نمی‌تواند به رشد خود ادامه دهد. صرافی‌ها و نهاد‌هایی از این قبیل، با اجرای پروتکل اثبات ذخیره این اطمینان را می‌دهند که دارایی مشتریانشان واقعا نزد آنها بوده و جای آن امن است.
جالب است بدانید قبل تر یکی از معروف‌ترین صرافی‌های ارزهای دیجیتال به دلیل رعایت نکردن استانداردهای ذکر شده سقوط کرد و در نهایت ورشکست شد. سقوط صرافی FTX از جایی شروع شد که این نهاد به کاربرانش وعده و اطلاعات غیر واقعی داد و معلوم شد که به اندازه‌ی کافی ارز دیجیتال ندارد. در پی رو شدن پرداخت بدهی نامشخص و نجومی شرکت‌های وابسته به بنکمن فراید موسس این نهاد، ورشکستگی صرافی FTX به‌وقوع پیوست. سقوط صرافی FTX و ورشکستگی آن، مثالی برای اهمیت وجود اثبات ذخیره است و پس از این اتفاق، توجه مردم بیشتر از قبل به این موضوع جلب شد. این طور که گفته می‌شود، صرافی FTX پرونده‌ی مهمی است که سرقت هکرها و از دست رفتن مقدار زیادی دارایی را در پی داشت.
اثبات ذخیره چگونه انجام می‌شود؟
همانطور که اشاره شد، اثبات ذخیره راهی است که یک نهاد بتواند اطلاعات حسابرسی شده و صحت آنها را تایید کند؛ اما این اتفاق دقیقا چگونه رخ می‌دهد و Proof of Reserve چگونه انجام می‌شود؟ درخت مرکل، ساختار داده‌ای به حساب می‌آید که اهمیت بسیاری در رمزنگاری دارد و ابزاری است که با کمک آن، داده‌ها تایید می‌شوند. این فرایند با دستورالعمل مشخصی انجام شده و در صورت اتفاق افتادن تغییری در داده‌ها، افراد متخصص سریعا آن را تشخیص می‌دهند. معمولا اثبات ذخیره توسط یک شرکت ثالث اتفاق می افتد.
جهت کسب اطلاعاتی در زمینه آموزش ارز دیجیتال، بر روی لینک کلیک کنید.
در واقع، صرافی اطلاعات مالی خود را در اختیار شرکت حسابرسی معتبر و قابل اعتمادی قرار می‌دهد. این شرکت به بررسی و صحت اطلاعات می‌پردازد و تایید می‌کند که صرافی اموال ادعا شده را نزد خود حفظ کرده است. این روند باعث می‌شود تا کاربران اعتماد کنند تا به استفاده از صرافی و به طور کلی نهادهای مالی ادامه دهند و از زنجیره خارج نشوند. ناگفته نماند که صحت صلاحیت شرکت حسابرس هم مورد اهمیت است و از پارامترهای دیگری است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
در انتخاب صرافی دقت کنید
صرافی‌های مختلفی با نام و نشان‌های گوناگون مشغول ارائه‌ی خدمات به کاربرانشان هستند و هر کدام نسبت به دیگری برتری‌ها و ضعف‌هایی دارند. طبق قوانین بین‌المللی، پروتکل‌هایی وجود دارد که صرافی‌ها ملزم به رعایت آنها هستند و برای نگه داشتن مشتری‌های خود، باید از آنها پیروی کنند. یکی از پروتکل‌ها، اثبات ذخیره است که نقش زیادی در اثبات درستکاری صرافی دارد اما این المان تنها چیزی نیست که اهمیت دارد.
موردی که معمولا به سرمایه‌گذارها توصیه می‌شود آن است که مراقب اموالی که در اختیار صرافی قرار می‌دهند باشند و از قبل، نسبت به بررسی نهاد مورد نظر اقدام کرده و سعی کنند آن را بشناسند. بهتر است سرمایه‌گذار از صرافی‌هایی استفاده کند که نام و نشان دارد و خود را به عموم اثبات کرده است. همچنین، تعدادی از صرافی‌ها هستند که اسناد مرتبط با اثبات ذخیره‌ی خود را به اشتراک گذاشته‌اند. بایننس، اوکی‌ایکس، کوکوین، پولونیکس و کریپتو دات کام تعدادی از این نهادها هستند که سعی می‌کنند حسن نیت و درستکاری خود را به عموم نشان دهند. با تمام این‌ها، به سرمایه‌گذاران توصیه می‌کنیم که بیشتر دارایی‌های خود را در کیف پول خود نگهداری کنند.
معایب و مزایای اثبات ذخیره
در بالاتر به اهمیت پروتکل اثبات ذخیره و دلیل رعایت آن توسط صرافی‌ها اشاره کردیم. Proof of Reserve باعث می‌شود تا ریسک های امنیتی کاهش پیدا کند و از دارایی کاربران محافظت شود. همچنین با شفافیتی که صرافی به واسطه‌ی این فرایند ایجاد می‌کند، مردم و شرکت‌ها اعتماد بیشتری می‌کنند و دنیای رمزارزها می‌تواند به پیشرفت خود ادامه دهد. به لطف این استاندارد، صرافی‌ها موظف هستند تا دارایی مشتری‌های خود را حفظ کنند. در واقع، مثلا یک صرافی نمی‌تواند از این دارایی‌ها سوء‌استفاده کند یا از آنها برای سرمایه‌گذاری و افزایش سود بهره ببرد. به عبارتی دیگر، با وجود Proof of Reserve هر کسی می‌تواند صحت وجود دارایی‌ها را نزد صرافی مورد نظر تایید کند. در نهایت این موضوع باعث می‌شود تا نهادها احساس مسئولیت بیشتری نسبت به اموال مشتری‌ها داشته باشند و دست از پا خطا نکنند.
حمایت از مصرف‌کننده بحثی است که همیشه مورد اهمیت بوده و حتی موردی است که صرافی‌ها بر سر آن با یکدیگر رقابت می‌کنند. با رعایت کردن حقوق کاربران و امانت داری از دارایی های آنها، مصرف‌کننده می‌تواند با خیالی آسوده از خدمات مالی استفاده کند. همچنین اثبات صحت اطلاعات ارائه شده توسط صرافی، آسانتر شده و به شفافیت بیشتر کمک می‌کند. اثبات ذخیره دارایی تضمین می‌کند که هیچ فردی نمی‌تواند بیشتر از وثیقه‌ای که دارد، وام دریافت کند و این موضوع باعث جلوگیری از سوء‌استفاده‌های احتمالی می‌شود. تقویت توان ارزیابی ریسک، حذف بازیگران بد از صحنه و رسیدگی به ریسک‌های سیستماتیک از دیگر ویژگی‌های مثبت اثبات ذخیره به شمار می‌رود. اما معایب این استاندارد چیست؟
برای آشنایی با الگوریتم اثبات دانش صفر بر روی لینک کلیک کنید.
اثبات ذخیره هم مانند بسیاری از فرایندهای دیگر، دو روی سکه دارد و می‌تواند دردسرساز هم باشد. شاید برایتان عجیب باشد که Proof of Reserve نقص‌هایی هم دارد و کاملا بدون ایراد نیست. همانطور که می‌دانید محفوظ ماندن اطلاعات افراد در پروسه‌ی اثبات ذخیره اهمیت زیادی دارد و همه مراقب این مسئله هستند. با این وجود، گاهی اوقات Proof of Reserve می‌تواند باعث فاش شدن اطلاعات شخصی و موجودی افراد شود. درست است که صرافی وظیفه دارد اطلاعاتی که نزد خود نگه می‌دارد را تا جای ممکن حفظ کند اما این احتمال وجود دارد که در زمان ارائه‌ی اثبات ذخیره، موجودی کاربر فاش شود. این اتفاق با ذات دنیای ارزهای دیجیتال تفاوت دارد و از ابهام آدرس‌های مربوط به کیف پول‌ها می‌کاهد. هکرها هم می‌توانند از اطلاعات موجود در Proof of Reserve استفاده کنند.
نظر بدهید