صورت سود و زیان جامع یکی از گزارشهای صورت مالی شرکتها است که همراه آن منتشر میشود. به نوعی خلاصه شده و چکیده صورت سود و زیان یک شرکت است. در مطلب صورت سود و زیان خواندید که صورت سود و زیان شرکتها چگونه و به چه ترتیبی نوشته و گزارش میشود. در صورت سود و زیان، شرکت درآمدها و هزینههای تولید محصول یا ارائه خدمات را گزارش میکند. از آنجایی که هدف انتشار صورتهای مالی، ارزیابی فعالیت شرکت و مدیران آن است و هدف فعالیت یک شرکت (فرقی ندارد که موضوع فعالیتش تولیدی، سرمایه گذاری یا خدماتی باشد) ایجاد سود برای سهامدارانش و کسب درآمد است، شرکتها صورت سود و زیان جامع خود را منتشر میکنند.
صورت سود و زیان؛ تمامی هزینهها و درآمدهای یک شرکت که تحقق پیدا کرده است یا خیر را گزارش میکند. بنابراین، سود یا زیان خالص یک شرکت که مجموع درآمدها و هزینههای تحقق یافته شرکت است، در ابتدای این گزارش آورده میشود.
گزارش صورت سود و زیان جامع
صورت سود و زیان جامع بر اساس اصل ششم حسابداری نوشته میشود. در این مطلب قصد نداریم اصول حسابداری را به صورت کامل و با جزئیات مرور کنیم. به زبان ساده، این اصل میگوید در گزارش صورتهای مالی، باید اصل را بر این قرار دارد که شرکت در طولانی مدت قرار است به عملیات خود ادامه دهد.
در توضیح باقی گزارشهای صورت مالی (مثل صورت سود و زیان و صورت گردش وجوه نقد) گفتیم این که موضوع فعالیت شرکت خدماتی، سرمایه گذاری یا تولیدی باشد، در نوع گزارش و اقلامی که در این گزارشها آورده میشود، تفاوت ایجاد میکند. صورت سود و زیان جامع همه شرکتها شبیه به هم است و تفاوتی باهم ندارند. در این گزارش، موارد زیر لیست میشود:
سود (زیان) خالص
- سایر اقلام سود و زیان جامع:
- مازاد تجدید ارزیابی داراییهای ثابت
- تفاوت تسعیر ارز عملیات خارجی
- مالیات مربوط به سایر اقلام سود و زیان جامع
- سایر اقلام سود و زیان جامع پس از کسر مالیات
سود (زیان) جامع سال
سود (زیان) خالص: این بخش همان سود یا زیان خالص شرکت است که در انتهای گزارش صورت سود و زیان هم آورده میشود. سود (زیان) خالص نشان میدهد چه مقدار از درآمد به صورت خالص برای شرکت باقی مانده است. همانطور که گفتیم این بخش همان درآمدها و هزینههای تحقق یافتهای است که شرکت در دوره مالی خود داشته است.
سایر قلام سود و زیان جامع: این بخش مربوط به هزینهها یا درآمدهایی است که شرکت نتوانسته آنها را در این دوره مالی که صورت مالی آن منتشر شده است، تحقق ببخشد. در واقع این بخش از صورت سود و زیان به حقوق صاحبان سهم اضافه یا از آن کم میشود. همانطور که گفتیم، این بخش شامل موارد زیر است:
مازاد تجدید ارزیابی داراییهای ثابت: این بخش مربوط میشود به داراییهای ثابتی که شرکت قصد تجدید ارزیابی در آنها را دارد. به زبان ساده، شرکت اگر یک زمینی را ۱۰ سال پیش به قیمت ۱۰ میلیون تومان خریده باشد. ارزش این زمین در دفتر شرکت، درصورتی که تجدید ارزیابی ایی در طول این 10 سال روی این زمین انجام نداده باشد، هنوز هم همان ۱۰ میلیون تومان ثبت شده است. به طور مشخص در طی زمان ارزش برخی از داراییها افزایش و ارزش برخی دیگر کاهش پیدا میکند. (کاهش ارزش ممکن است برای دستگاههای مستهلک شده باشد).
تفاوت تعسیر ارز عملیات خارجی: ارزهای کشورهای مختلف در ایران همواره در حال تغییر نرخ هستند، برخی از شرکتها، واردات یا صادرات دارند که این عملیات با نرخهای مختلف و ارزهای مختلف (یورو، دلار، یوآن و...) ممکن است انجام شود. تفاوت تسعیر ارز به تغییرات نرخ ارزی اشاره میکند که به عملیات شرکت ارتباط دارد.
مالیات مربوط به سایر اقلام سود و زیان جامع: اگر شرکت برای دو مورد بالا ورود پولی را شناسایی کند، موظف است تا مالیات بپردازد. مدت زمانی که شرکت موظف است برای این اقلام مالیات دهد، متغیر است. به عنوان مثال، پرداخت مالیات مازاد تجدید ارزیابی داراییها، عموما چند سال بعد از زمان ارزیابی است.
سایر اقلام سود و زیان جامع سال پس از کسر مالیات: پس از کسر مالیات از دو مورد بالا (مازاد تجدید ارزیابی داراییهای ثابت، تفاوت تعسیر ارز عملیات خارجی) در این قسمت مجموع این دو مورد، گزارش میشود.
سود (زيان) جامع سال: در این قسمت مجموع سود (زیان) خالص شرکت و مورد بالایی گزارش میشود.
برای خلاصه میتوانیم بگوییم که این گزارش، از سود (زیان) خالص و (ورودی یا خروجی) حقوق صاحبان سهام تشکیل شده است. پس در واقع، صورت سود و زیان جامع تجمیع و چکیده صورت سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد و صورت وضعیت مالی شرکت است.