اهمیت کشور چین در بازار ارزهای دیجیتال

کشور چین دومین قدرت اقتصادی جهان و یکی از تاثیر گذارترین عوامل بر ارزش جهانی بازار ارزهای دیجیتال است. کشور چین بعد از تحریم هایی که توسط آمریکا به دلیل تنش های موجود بین این دو کشور ایجاد شد، تلاش کرد تا بتواند از وابستگی اقتصادی خود به دلار کم کند و به استقلال مالی بیشتری دست پیدا کند. به همین دلیل تصمیم گرفت که ارز دیجیتال مخصوص به خود را ایجاد و صادر کند به این ترتیب به عنوان اولین کشور دارای ارز دیجیتال مخصوص خود، شناخته شد. ارز دیجیتال کشور چین که در حال حاضر DCEP نامیده می شود به راحتی داده های هر معامله را ردیابی می کند. در ادامه این مقاله به بررسی اهمیت کشور چین در بازار ارزهای دیجیتال می پردازیم.

ورود کشور چین ارز دیجیتال ملی

قبل از اینکه به موضوع اهمیت کشور چین در بازار ارزهای دیجیتال بپردازیم باید تاریخچه ایجاد ارز دیجیتال مرکزی چین را بررسی کنیم. اقتصاددانان ادعا می‌کنند که کشورهایی که جزو اولین صادرکنندگان ارزهای دیجیتال هستند، می‌توانند نقش اصلی را در امور مالی دیجیتال جهانی داشته باشند و چین در انجام این کار پیشتاز بوده است. PBOC هدف خود را برای داشتن بیش از یک میلیارد کاربر قبل از اینکه هر کشور دیگری بتواند گام های اساسی در جهت توسعه یک CBDC خود بردارد، اعلام کرده است.

دولت چین که با فشار فزاینده ای از سوی دولت ایالات متحده و نفوذ آن بر اقتصاد جهانی مواجه بود، از این بیم داشت که هدف تحریم های اقتصادی دونالد ترامپ، یکی از غیرمتعارف ترین روسای جمهور ایالات متحده که موانع زیادی برای دیجیتالی شدن مالی چین ایجاد کرد، قرار گیرد. در سال 2017، دولت چین مسیر متفاوتی را در پیش گرفت که منجر به معرفی پرداخت الکترونیکی با ارز دیجیتال (DCEP) با حمایت PBOC شد. در سال 2020، در حالی که جهان مشغول مقابله با همه‌گیری جهانی ویروس کرونا بود که از چین سرچشمه گرفته بود، دولت چین در حال انجام آزمایش‌های ارز دیجیتال خود بود.

بخش عمومی چین سرمایه گذاری زیادی در فناوری و زیرساخت هایی انجام داده است که تراکنش های دیجیتال را هدایت می کند، بنابراین این نوع انتقال می تواند به سرعت رخ دهد. مقدار DCEP با مقدار renminbi (RMB) در نسبت یک به یک تعیین می شود. چین ارز دیجیتال خود را در چهار شهر به عنوان یک پروژه آزمایشی در آوریل 2020 راه اندازی کرد و سپس آن را به 28 شهر بزرگ در آگوست 2020 گسترش داد. در سال 2021 چین یوان دیجیتال را در شهرهای بزرگ دیگری از جمله پکن و شانگهای با هدف گسترش آن آزمایش کرد. 

تفاوت های ارز دیجیتال DCEP با سایر ارزهای دیجیتال

 ارز دیجیتال DCEP با سه تفاوت، از سایر ارزهای دنیای کریپتوکارنسی متمایز می شود که این تفاوت ها به شرح زیر است:

1) ارز دیجیتال دی سی ای پی، برخلاف ارزهای دیجیتال دیگر متمرکز و تحت کنترل و نظارت دولت چین است.

2) این ارز دیجیتال به دلیل این که تحت کنترل دولت است قابلیت توزیع در بستر سیستم را ندارند.

3) ارز دیجیتال DCEP با هدف این که مانند شکل فعلی پول ها در صنعت تجارت و بازرگانی مورد استفاده قرار بگیرد، طراحی شده است.

دلایل اصلی ممنوعیت استفاده از ارزهای دیجیتال و ایجاد ارز دیجیتال DCEP توسط دولت چین

1) رفع اثر تحریم های آمریکا و رسیدن به استقلال مالی

2) حفظ ارز داخلی و جلوگیری از خروج ارز از اقتصاد چین

3) وادار کردن ثروتمندان چینی برای اطاعت کردن از کمونیست ها با ایجاد ترس ناشی از دست دادن سرمایه‌شان

حجم معاملات ارز دیجیتال در چین

در سال 2018، حجم معاملات ارزهای دیجیتال در کشور چین بر اساس آمار و اطلاعاتی که از سوی بانک مرکزی اعلام شد، با رشد 28 برابری نسبت به سال 2013 روبرو شد به طوری که بیش از 50% مردم کشور چین دارای کیف پول دیجیتالی شدند.

آمار شگفت انگیز دیگر این است که با وجود ممنوعیت های مبادلات ارزهای دیجیتال در کشور چین، این کشور 90% حجم معاملات بزرگ بیت کوین و بیشترین تعداد ماینر بیت کوین جهان را در خود جای داده است و جز فعال ترین کشورها در این حوزه است.

ممنوعیت مبادلات ارزهای دیجیتال در چین، اگر چه باعث کاهش نگهداری بیت کوین توسط مردم چین، رکود نرخ معاملات، استفاده بیشتر از پلتفرم های خارجی توسط تریدرها، افزایش مهاجرت مردم به ژاپن و هنگ کنگ و استفاده از VPNها شد اما به دلیل حجم بالای مبادلات کوتاه مدت، پر حجم و با تعداد زیاد توسط جامعه چین، تاثیری روی میزان سهم معاملات صرافی های کشور نداشت.

در واقع چینی ها برخلاف مردم آمریکای شمالی ترجیح می دهند بجای نگهداری بیت کوین، معاملات خود را افزایش دهند به طوری که در حال حاضر حجم معاملات بیشتری نسبت به بقیه کشورها دارد. قدرت و حجم معاملات بالای چین، سبب می شود این کشور به عنوان تاثیرگذارترین عوامل بر روی ارزش بازار ارزهای دیجیتال، شناخته شود. هر تصمیمی که در رابطه با ارزهای دیجیتال در کشور چین گرفته می شود روی کاهش یا افزایش ارزش بازار ارزهای دیجیتال تاثیر مستقیم می گذارد که همه ی این موارد نشان دهنده اهمیت کشور چین در بازار ارزهای دیجیتال است.

حمایت بانک های چینی از ارز دیجیتال DCEP 

در موضوع اهمیت کشور چین در بازار ارزهای دیجیتال همین بس که چهار بانک بزرگ چین برای توسعه یوان دیجیتال، آمادگی خود را برای همکاری با دولت چین اعلام کرده اند. این چهار بانک عبارتند از: بانک کشاورزی چین، بانک سازندگی چین، بانک آف چاینا و بانک صنعت و بازرگانی چین. افراد می توانند برای دریافت پاداش، روی موبایل خود کیف پول های هر کدام از این بانک ها را نصب کنند و به راحتی پاداش خود را دریافت کنند. علاوه بر این، پنجمین بانک بزرگ چین که بانک ارتباطات نام دارد برای توسعه کیف پول مخصوص یوان دیجیتال، اقداماتی را در دست دارد.

طرح بسته های قرمز در کشور چین

کشور چین در یک طرح آزمایشی اعلام کرد 3 میلیون ارز دیجیتال ملی خود را طی یک قرعه کشی به صدهزار نفر از شهروندان خود، به صورت کاملا رایگان اهدا می کند. به هر نفر یک بسته 200 تایی یوان دیجیتال یعنی معادل 30 دلار، تعلق می گیرد.

چین رهبر و پیشرو در استخراج ارزهای دیجیتال

کشور چین با وجود ممنوعیت ها و سخت گیری های فراوان در حوزه ارزهای دیجیتال، رهبر این بازار است. 3 عامل تاثیر بسزایی روی برتری چین نسبت به سایر کشورها در این حوزه دارد که عباتند از:

1) هزینه ی برق بسیار پایین

هزینه ی برق در کشور چین به دلیل تعلق گرفتن یارانه به آن، تولید برق توسط تاسیسات برق آبی، بی توجهی به سلامت محیط زیست، استفاده از زغال سنگ به عنوان منبع تامین انرژی و تاسیس محل استخراج بیت کوین در نزدیکی معدن زغال سنگ، بسیار پایین است در نتیجه این کشور با بالاترین میزان بهره وری توانسته از کشورهای رقیب سبقت بگیرد.

2) بزرگترین استخرهای استخراج

بزرگ بودن استخرهای استخراج در چین باعث شده که اعضای آن درآمد با ثبات تر و قابل پیش بینی تری داشته باشند. همچین ماینرهای خارج از چین، به آن توجه نشان می دهند و به این استخرها می پیوندند.

3) تولید کنندگان برتر سخت افزارهای ASIC

وجود تولیدکنندگان برتر سخت افزارهای ای سیک استخراج باعث افزایش اعتماد و راحت تر شدن دسترسی ها به این دستگاه ها شده است. از جمله این سخت افزارها می توان به بیت مین با ارزش 12 میلیارد دلار اشاره کرد.

وضعیت مالیات بر سودها و درآمدهای ناشی از مبادلات ارزهای دیجیتال

در کشور چین برخلاف کشورهای دیگر که ارزهای دیجیتال را به رسمیت شناخته اند و قوانین مالیاتی مشخصی برای آن وضع کرده اند، هنوز هیچ تصمیمی در رابطه با اخذ مالیات از سرمایه گذاران گرفته نشده است زیرا این کشور ارز دیجیتال را به عنوان دارایی و کالا نشناخته است. پس از به رسمیت شناخته شدن ارزهای دیجیتال در کشور چین، سرمایه گذاران باید منتظر دسته بندی به نام ( درآمدهای اتفاقی) باشند و درصدی از سود خود را به عنوان مالیات برای آن پرداخت کنند.

علاوه بر صحبت ها و اقدامات ضد بیت کوینی ایلان ماسک و افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده ( حدودا 2 برابر نسبت به قبل) در کشور آمریکا توسط دولت بایدن، محدودیت ها و غیرقانونی شدن مبادلات ارزهای دیجیتال در کشور چین نیز ارزش بیت کوین را تا حدود 34 هزار دلار کاهش داد.

کشور چین که از سال 2019 با هدف ایجاد ارز دیجیتال مخصوص خود، اقدام به غیرقانونی کردن ارزهای دیجیتال کرده است، اعلام نموده آماده استفاده کردن از فناوری بلاک چین است اما همچنان نسبت به بیت کوین موضع گیری جدی دارد و همین امر موجب سقوط بیت کوین شد که این امر نشان دهنده اهمیت کشور چین بر بازار ارزهای دیجیتال است. علاوه بر بیت کوین، ارز دیجیتال اتریوم با سقوط 20 درصدی از 3 هزار و 376 دلار به 2 هزار و 727 دلار و دوج کوین از 77 سنت به 33 سنت سقوط کردند.

جنگ تجاری بین چین و آمریکا در نهایت به سقوط بیت کوین منجر می شود یا صعود آن؟

طبق تحقیقی که شرکت مدیریت دارایی در آمریکا به نام گری اسکیل انجام داده است، این اتفاق در نهایت باعث شده است که بیت کوین در مقایسه با سایر دارایی ها عملکرد بهتری داشته باشد و در نتیجه مرسوم تر شود. همچنین به دلیل از بین رفتن اطمینان سرمایه گذاران محلی، ارزش یوان چین کاهش پیدا کرده است و در نتیجه بیت کوین با یک بازار صعودی روبرو شده است.

تناقض میان تصمیمات ضد بیت کوینی دولت چین و طرفداری مسئولین چینی از این بازار

با وجود اینکه دولت چین مدت هاست فعالیت در حوزه ارزهای دیجیتال را ممنوع اعلام کرده است اما برخی مقامات این کشور از طرفداران و حامیان این بازار به حساب می آیند. ژیائولینگ قائم مقام سابق بانک مرکزی چین طبق گزارشی که مجله خبری آنلاین CryptoSlate منتشر کرده، بیت کوین را به عنوان یک موفقیت تجاری معرفی کرده است. همچنین نشریه سینا (Sina) به نقل از ژیائولینگ نوشت: بیت کوین، موفق ترین کاربرد تجاری فناوری بلاک چین است.

سیاست علی بابا در رابطه با ارزهای دیجیتال

علی بابا به عنوان غول تجارت چین برای پرداخت های دیجیتال خود یک شاخه به نام علی پی (Alipay) در زیر مجموعه خود دارد. این شاخه پرداخت تراکنش های ارزهای دیجیتال از جمله بیت کوین را اخیرا ممنوع اعلام کرده است و اگر تراکنشی در این سیستم از طریق بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگری صورت بگیرد، سریعا خدمات پرداخت مربوط به آن متوقف می شود. به دنبال آن مدیرعامل باینسس چانگ پنگ ژائو اعلام کرد کاربران باید تراکنش های خود را فقط به شکل (peer to peer) یا همان همتا به همتا انجام دهند زیرا دیگر قصد ندارد مستقیما با Alipay و WeChat همکاری کند.

نتیجه گیری

ارزهای دیجیتال، آینده پولی و سیستم های مالی دنیا خواهد بود و دیر یا زود تمام کشورها باید آن را به رسمیت بشناسند چین نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود چون این یک جریان جهانی است و مردم چین هم ترجیح می دهند برای اموری مثل ارسال پول خود به کشورهای دیگر به جای روش های سنتی که بسیار وقت گیر و انرژی بر است و مراحل زیادی از جمله مراجعه به صرافی و تبدیل ارز را دارد، تنها با استفاده از گوشی خود در کمترین زمان و با بالاترین سرعت از قابلیت های بازار ارزهای دیجیتال نهایت استفاده را ببرند.

بانک خلق چین (PBOC) به عنوان بخشی از تلاش خود برای بین المللی کردن یوان و کاهش وابستگی به سیستم مالی تحت تسلط دلار آمریکا، اولین بانک مرکزی بزرگی است که یک CBDC به نام یوان دیجیتال، یا (eRMB و یا e-CNY) صادر می کند. چین در تلاش است تا از استراتژی حرکت اول استفاده کند و از موقعیت خود برای ارتقای صورتحساب تجارت خارجی با در یوان دیجیتال استفاده کند.

اما آیا این ارز دیجیتال با ثبات تر و قابل اعتمادتر است و آیا یوان دیجیتال می تواند جایگزین دلار آمریکا به عنوان وسیله مبادله در معاملات بین المللی شود یا خیر؟ نتیجه گیری اصلی می تواند این باشد که چین با راه اندازی CBDC خود به مزیت پیشرو بودن دست یافته است. اما نتیجه به واکنش ایالات متحده و همچنین چگونگی تحول اقتصاد ایالات متحده و چین در آینده بستگی دارد. ایالات متحده پتانسیل رسیدن به ارز دیجیتال چین را دارد، زیرا در حال حاضر یک قدرت فین‌ تک قوی است و اکثر آمریکایی‌ها به طور عمده تراکنش‌های الکترونیکی را با استفاده از فناوری‌های مختلف انجام می‌دهند. این ممکن است میزان سرمایه گذاری چین از مزیت حرکت اول خود را کاهش دهد.

برای اینکه یوان دیجیتال با موفقیت بین المللی شود، چین باید اعتماد کاربران جهانی را نسبت به قدرت سیستم مالی چین و امنیت یوان دیجیتال جلب کند. برای رسیدن به CBDC چین، ایالات متحده باید ارز دیجیتال خود را توسعه دهد، حتی چین در حال امضای قراردادهای مبادله ارز با کشورهای دوست همسایه است. ایالات متحده برای مقابله با نفوذ فزاینده چین نیاز به تعامل با متحدان یا کشورهای دوست خود دارد.