آموزش روانشناسی بورس

در بازارهای مالی، سرمایه گذاران و معامله گران از روش های متفاوتی برای پیش بینی آینده قیمت سهام استفاده می کنند. برخی از آن ها از روش هایی نظیر تحلیل تکنیکال و برخی دیگر از روشی به نام تحلیل فاندامنتال یا بنیادی استفاده می کنند. اما نوع دیگری از تحلیل وجود دارد که میان حرفه ای های بازار مالی محبوبیت بسیاری دارد. علمی به نام روانشناسی بازار یا روانشناسی بورس که به معامله گران کمک می کند تا بسیار بهتر و حرفه ای تر به معامله گری بپردازند. روانشناسی بورس به دنبال خنثی کردن احساسات معامله گران در دوره ها و سیکل های بازار است؛ به همین دلیل در این مقاله قصد داریم به طور کامل به مبحث آموزش روانشناسی بورس بپردازیم.

علم روانشناسی چیست؟

ماهیت بازار سرمایه از شرکت ها و مردم تشکیل شده است. در واقع شرکت ها نیز هویت مستقلی از خود ندارند و انسان ها هستند که باعث سودآوری یا پیشرفت این شرکت ها خواهند شد. علم روانشناسی اهمیت روحیات انسان ها را در مواجهه با شرایط مختلف بازار، اخبار، شایعات و... را بررسی می کند و معامله گر را راهنمایی می کند که تحت شرایط مختلف دچار هیجانات بازار نشود و بتواند از شرایط به وجود آمده به بهترین شکل برای سودآوری خود استفاده کند.

روانشناسی بازار در بورس

در بازار بورس ذات عرضه و تقاضا را مردم با سرمایه هایشان تعیین می کنند؛ بنابراین بسیار مهم است که بدانیم انسان ها در چه شرایطی هیجانی می شوند. چه زمانی دچار ترس شده و رفتار هیجانی از خود بروز می دهند؟ چه زمانی ممکن است طمع کرده و معاملات غیر منطقی انجام دهند؟ اساسا چه چیزهایی موجب از دست دادن سرمایه معامله گران می شود؟

شناسایی این موارد به معامله گران کمک می کند تا درک بهتری نسبت به خود پیدا کنند و شناخت بیشتر از چنین رفتارهایی به معامله گران امکان کنترل احساسات را فراهم می کند. برخی از مواردی که در روانشناسی بورس ممکن است معامله گران با آن مواجه شوند، عبارت اند از:

• بسیاری از معامله گران نگران بروز اشتباه در انجام معاملات و تحلیل خود هستند.
• برخی دیگر از معامله گران دائما نگران از دست دادن سرمایه خود هستند.
• کنترل احساسات یکی از دشوار ترین مهارت های معامله گری است.
• طمع کسب سود بیشتر را دارند.
• تصمیمات هیجانی و عدم پایبندی به حد سود و حد ضرر نیز میان معامله گران بسیار شایع است.

نگرانی از بروز اشتباه در تحلیل

اگر بخواهیم صادق باشیم، در دنیای تحلیلگری هیچ قطعیتی برای تحلیل های شما وجود ندارد. بنابراین معامله گری بر پایه احتمالات است. یک معامله گر حرفه ای برای هر معامله خود میزان سود و ضرر مناسبی را در نظر می گیرد. بنابراین در صورتی که معامله او دچار زیان شود، معامله گر نگرانی از دست دادن تمام سرمایه خود را ندارد، چرا که در معامله گری، زیان بخشی از معاملات شما است و مهم ترین نکته آن است که برآیند معاملات شما سود باشد، نه تک تک معاملاتتان.

به عنوان مثال، یک شخص ممکن است در 10 معامله اخیر خود، 4 شکست را به همراه آورده باشد، اما همچنان برآیند سودآوری معاملات آن مثبت است؛ چرا که در 6 معامله دیگر سود بدست آورده است. بنابراین اینکه معامله گر با خود فکر کند که در تمامی خرید و فروش هایش بایستی سود کسب کند، کاملا اشتباه است.

نگرانی از دست دادن سرمایه

روانشناسی بازار به ما می گوید که برای جلوگیری از استرس، لازم است که با سرمایه مازاد خود وارد این بستر شویم و تمامی افرادی که در بازارهای مالی فعالیت می کنند، می دانند که اساسی ترین نکته برای ورود به دنیای سرمایه گذاری این است که با پولی که اساس و پایه های زندگی را دچار تحول می کند، نباید وارد بازار سرمایه شوند؛ چرا که معامله گری، سرمایه شما را در لبه تیغ و پرتگاهی قرار داده که دائما ممکن است آن را از بین ببرد. بنابراین علاوه بر کسب مهارت های حرفه ای و رعایت اصول مدیریت سرمایه، لازم است تنها با بخشی از سرمایه خود به معامله گری بپردازید تا ترس از دست دادن سرمایه در شما کم رنگ شود.

کنترل احساسات در روانشناسی بورس

یکی از سخت ترین مهارت ها در روانشناسی بورس، کنترل احساسات است؛ به این معنا که احساسات می تواند معاملات بزرگ افراد که می توانست موجب کسب سود شود را دچار زیان کند. بنابراین پیش از آن که سرمایه خود را در بازارهای مالی افزایش دهید، ابتدا مطمئن شوید که توانایی کنترل عواطف و احساسات خود را دارید. برای کنترل احساسات خود در روانشناسی بورس، چند راه وجود دارد:

• تعیین حد سود و حد ضرر
• ایجاد سبد سهام مناسب به جای تک سهم شدن و یا ازدیاد سهام
• تعیین استراتژی معاملاتی شفاف و مناسب
• شناخت دقیق بازار و تعیین هدف شما از ورود به این بازار
• حفظ ثبات و اعتماد به نفس

قانون اول حفظ سرمایه

بسیاری از افراد وارد بازار بورس می شوند تا با رویای کسب سود بزرگ در مدت زمانی اندک به ثروت کلانی دست پیدا کنند، غافل از آن که بورس بی رحم تر از آن است که افراد مبتدی فکر می کنند. بنابراین قانون اول در بورس حفظ سرمایه اولیه و پس از آن کسب سود و خلق بازدهی است و ثبات سودآوری با قانون حفظ سرمایه به مرور زمان، اعتماد به نفس شما در معامله گری را افزایش خواهد داد. تجربه ها نشان داده است افرادی که در معاملات خود صبور هستند و با رویای کسب بازدهی های عجیب به این بازار نیامده اند، در بلندمدت عملکرد بهتری را از خود نشان داده اند.

طمع و ترس در روانشناسی بورس

طمع و ترس دو پارامتر تاثیرگذار در روند سودآوری شما است. افزایش سرمایه برای افزایش کسب سود، بدون برنامه دقیق، استراتژی معاملاتی و مهارت کافی شما را دچار زیان خواهد کرد. از طرف دیگر ترس از دست دادن سرمایه نیز موجب سودهای بسیار جزئی شده و به مرور زمان شما را از معامله گری دور می کند. بنابراین معامله گران بایستی این نکته را بدانند که روندهای صعودی زودتر از آنچه که فکر می کنند، تمام می شود و در روندهای نزولی نیز قرار نیست دارایی شما صفر شود و کنار گذاشتن طمع در روزهای صعودی و غلبه کردن بر ترس بیش از حد در روزهای نزولی، رمز موفقیت در بازارهای مالی است.

جمع بندی

روانشناسی بورس یکی از مهم ترین مسائلی است که هر سرمایه گذار و معامله گری باید آموزش ببیند. روانشناسی به افراد کمک می کند تا بدانند زیان بخشی از دنیای بورس است، بنابراین در هر شرایطی و در هر معامله ای باید انتظار زیان را داشت. همین امر سبب می شود تا نسنجیده و بی منطق دست به معالات عجیب و غریب نزنیم و در طول زمان بتوانیم سودآور باشیم.