انباشت سرمایه چیست؟

شاید برای شما هم سوال باشد که مفهوم انباشت سرمایه در بورس به چه معنی خواهد بود؟ درواقع انباشت سرمایه به افزایش دارایی‌های حاصل از سود خالص اشاره دارد که می‌تواند از سود عملیاتی یا غیر‌عملیاتی بدست بیاید و یکی از عناصر سازنده اقتصاد سرمایه‌داری است.

هدف این است که ارزش سرمایه‌گذاری اولیه را به عنوان بازده سرمایه افزایش دهد.

• انباشت سرمایه را رشد ثروت از طریق سرمایه‌گذاری (که عامل سود غیر‌عملیاتی در شرکت‌های تولیدی‌) یا سود عملیاتی (که حاصل از ارائه‌ی خدمت یا فروش کالا و...) است می‌دانیم. در شرکت‌های مختلف سود عملیاتی و غیرعملیاتی تعاریفی متفاوت دارد، به عنوان مثال؛ در شرکت‌های تولیدی افزایش قیمت املاک، سود غیر‌عملیاتی محاسبه می‌شود اما درشرکت‌های سرمایه‌ گذاری در بورس افزایش قیمت املاک شرکت، سود عملیاتی محاسبه می‌شود.
• اندازه‌گیری انباشت سرمایه از طریق افزایش ارزش دارایی‌ها و ارزش‌گذاری مجدد دارایی‌ها امکان‌پذیر است. 
• نابرابری‌های اجتماعی اغلب به عنوان نتیجه‌ی منفی انباشت سرمایه تلقی می‌شود.

درک انباشت سرمایه

• انباشت سرمایه در درجه‌ی اول بر رشد ثروت موجود از طریق سرمایه‌گذاری در سود و پس انداز کسب شده متمرکز است. 
• این سرمایه‌گذاری به طرق مختلف در کل اقتصاد متمرکز شده است. 
• یکی از روش‌های رشد سرمایه از طریق خرید کالاهای قابل لمس است که تولید را هدایت می‌کند. این موضوع می‌تواند شامل دارایی‌های فیزیکی مانند ماشین‌آلات باشد. 
• تحقیق و توسعه هم‌چنین می‌تواند، باعث تولید شود و به عنوان سرمایه‌ی انسانی شناخته می‌شود. 
• سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مالی‌؛ مانند سهام و اوراق قرضه‌، در صورت افزایش ارزش آن دارایی‌ها‌، وسیله‌ی دیگری برای انباشت سرمایه است. 
• عامل مهم دیگر انباشت سرمایه‌، صبر است. این موضوع به طور معمول به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های فیزیکی اشاره داشته و ارزش آن‌ها با گذشت زمان رشد می‌کند‌، مانند املاک و مستغلات.

ایده ی کاربردی در انباشت سرمایه

ایده‌ای که باید بدان توجه داشت این است که انباشت سرمایه ، لزوماً از طریق هزینه‌ی پول حاصل نمی‌شود. این کار از طریق ابزارهای ساده مانند سازماندهی بهتر انجام پذیر است. به عنوان مثال‌، یک شرکت می‌تواند با سازماندهی بهتر کارخانه‌ی خود؛ بدون نیاز به خرید ماشین آلات اضافی یا استخدام کارگران‌، تولیدات خود را افزایش دهد. با افزایش تولید،‌ سود نیز افزایش می‌یابد.

اندازه گیری انباشت سرمایه

روش اصلی برای اندازه‌گیری انباشت سرمایه، اندازه‌گیری تغییر در ارزش دارایی‌ها است. شرکت‌ها به سرمایه‌گذاری مجدد سود در تجارت می‌پردازند. بسته به نوع تجارت‌، این امر می‌تواند سرمایه ‌گذاری مجدد به کالاهای مشهود یا تربیت سرمایه انسانی و سپس تعیین ارزش افزوده‌ی سرمایه‌گذاری مجدد باشد. ساختار سرمایه و سلامت سرمایه‌ی یک شرکت، از طریق تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی آن شرکت قابل شناسایی خواهد بود.

صورت سود و زیان عامل مهم در بورس

صورت سود و زیان گزارشی جامع از سود را ارائه می‌دهد که به انباشت سرمایه کمک می‌کند. صورت جریان وجوه نقد به سه بخش تقسیم می‌شود؛ جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی‌، فعالیت‌ های سرمایه‌ گذاری و فعالیت‌های تأمین مالی که هر کدام نقش مهمی را در حوزه‌های خود ایفا می‌کنند. 

معمولاً جریان وجوه نقد ناشی از فعالیت‌های عملیاتی مثبت است، در حالی‌که جریان‌های نقدی حاصل از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری و تأمین مالی منفی است. جریان‌های نقدی منفی خالص لزوما نشانه‌ی تجارت ضعیف نیست اما می‌تواند نشان‌دهنده‌ی سرمایه‌گذاری بلند مدت شرکت باشد.

انباشت سرمایه و نابرابری

بسیاری از اقتصاددانان استدلالی مبنی بر این که انباشت سرمایه، منجر به نابرابری در جامعه می‌شود، دارند. این مولفه‌ی اساسی، تئوری مارکسیست است. ایده‌ی پشت آن می‌تواند به این موضوع که چون اکثر انباشت سرمایه، از طریق سود حاصل از تجارت یا سرمایه‌گذاری حاصل می‌شود و به طور مداوم سرمایه‌گذاری می‌شوند به  چرخه‌ی خود تحقق می‌دهند. ثروتمندان همچنان به جمع‌آوری سرمایه و ثروت بیشتر ادامه می‌دهند و بنابراین جنبه‌های بیشتری را کنترل می‌کنند. دیگران معتقدند که افزایش عمومی ثروت یک ملت منجر به توزیع مجدد ثروت کل (کار آفرینی) می‌شود.

وقوع انباشت سرمایه

شرکت‌ها می‌توانند، به روش‌های مختلف دارایی جمع کنند. درواقع دارایی‌ها می‌توانند فیزیکی‌، نامشهود یا مالی باشند. در هر صورت، کار آن‌ها تولید درآمد و سود است. یک شرکت می‌تواند با به دست آوردن شرکت دیگر (دارایی های آن شرکت) سهام در بورس یا اوراق قرضه منتشر کنند‌.

به نکات زیر توجه کنید:

• سود حاصل از تجارت می‌تواند دوباره سرمایه‌گذاری شود.
• سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (برای اقتصادهای در حال توسعه با پایه کم‌سرمایه مهم است).
• نوآوری در فناوری که بهره‌وری سرمایه را افزایش می‌دهد.
• در مدل رشد اقتصادی هارود دومار‌، نسبت بالاتری از درآمد (پس انداز شده) و سرمایه‌گذاری بیشتر و نرخ رشد اقتصادی بیشتر را امکان‌پذیر می‌کند.

انباشت سرمایه از مالکیت اموال

فرض کنید یک سرمایه گذار دارای املاک ۴ میلیاردی است و مالک می‌تواند سالانه ۶ درصد از ارزش آن را اجاره دهد.  

دیدگاه های مارکسیستی درباره ی انباشت سرمایه

نگاه مارکسیستی در مورد انباشت سرمایه، متمرکز بر چگونگی سرمایه‌گذاری مجدد و سود حاصل از تجارت در سرمایه ‌گذاری موفق بیشتر است و همین موضوع سرمایه‌داران را قادر می‌سازد تا ثروت و سلطه‌ی خود را در جامعه افزایش دهند. با این حال‌، مارکس همچنین معتقد بود که سرمایه مستعد بحران است.

سخن توماس پیکتی درباره ی انباشت سرمایه 

اقتصاددان امروزی (توماس پیکتی) معتقد است که  بدون کنترل روند انباشت سرمایه می‌تواند منجر به افزایش نابرابری در جامعه شود. پیکتی معتقد است که سرمایه نباید در تجارت سرمایه‌گذاری شود بلکه می‌تواند در دارایی‌های دیگر مانند مسکن‌، سهام‌، اوراق قرضه سرمایه‌گذاری شود.

انباشت سرمایه و بازده کاهش یافته

مدل‌های رشد‌، معتقدند که افزایش سرمایه می‌تواند به زودی منجر به کاهش بازده شود. آن‌ها استدلال مبنی بر این‌که رشد اقتصادی اساساً با رشد جمعیت و نوآوری در فن‌آوری تعیین می‌شود، دارند.

برنامه های انباشت سرمایه

انباشت سرمایه، اغلب به عنوان ابزاری در کشورهای در حال توسعه برای افزایش نرخ رشد بلند مدت خود پیشنهاد می‌شود. برای افزایش انباشت سرمایه لازم است:

• افزایش نسبت پس انداز را مد نظر داشته باشید.
• سیستم بانکی و  وام‌های کم‌بهره را حفظ کنید.
• از کلاهبرداری اجتناب کنید.
• زیرساخت‌های خوب برای ارزشمندتر کردن سرمایه‌گذاری را فراموش نکنید.

اهمیت انباشت سرمایه

• برای شرکت‌ها‌، انباشت سرمایه می‌تواند آمادگی برای رشد را نشان دهد.
• برای سرمایه گذاران‌، انباشت سرمایه می‌تواند علاقه به یک خرید یا فعال شدن در مدیریت شرکت را نشان دهد. 

در آخر باید به این موضوع که انباشت سرمایه عنصر بسیار مهمی برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران است.