در دهه های گذشته، سیستم سوئیفت (SWIFT) به عنوان ستون فقرات غیرقابل جایگزین نقل و انتقالات مالی بین المللی عمل کرده است. با ظهور فناوری های نوین، ریپل با بهره گیری از بلاک چین، خود را به عنوان رقیبی کارآمد و تحول آفرین معرفی کرده که قادر است تراکنش های بین المللی را با سرعت بسیار بالاتر و هزینه بسیار پایین تر انجام دهد. مقایسه و تفاوت ریپل و سوئیفت تنها یک مقایسه فنی نیست، بلکه نمایانگر نبردی بنیادین بر سر آینده نظام پرداخت های جهانی است. این مقاله به بررسی دقیق تفاوت های این دو سیستم، مزایا و محدودیت های هر یک می پردازد و نشان می دهد چگونه این تحول می تواند زمینه ساز مشارکت همگان در انقلابی مالی باشد.
مفهوم سوئیفت و درک تفاوت ریپل و سوئیفت
درک تفاوت ریپل و سوئیفت با شناخت دقیق عملکرد سوئیفت آغاز می شود. سوئیفت یک شبکه پیام رسانی امن است که در سال 1973 تاسیس شد و همچنان ستون فقرات ارتباطات بین المللی بانک ها است. این سیستم خود مستقیما پول را منتقل نمی کند، بلکه تنها به عنوان یک پیک بسیار امن، حامل دستور العمل های انتقال وجوه بین موسسات مالی عمل می کند. فرآیند انتقال در این سیستم را می توان به ارسال یک نامه سفارشی تشبیه کرد که برای رسیدن به مقصد نهایی، ممکن است از چندین بانک واسطه (مرتبط) عبور کند. اگرچه این سیستم بسیار استاندارد و ایمن است اما همین ویژگی ها باعث شده تا این فرآیند اغلب کند (بین 3 تا 5 روز کاری) و پرهزینه باشد که این نقطه آغاز مقایسه و تضاد با فناوری نوینی مانند ریپل است.
مزایای سوئیفت چیست؟
سوئیفت با پنج دهه سابقه، به عنوان ستون فقرات قابل اعتماد سیستم مالی جهانی شناخته می شود. مهمترین مزیت این شبکه، امنیت بی نظیر آن است که با لایه های حفاظتی پیشرفته، از تراکنش ها در برابر تهدیدات سایبری محافظت می کند. همچنین، پوشش تقریبا جهانی آن که شامل هزاران موسسه مالی در بیش از 200 کشور می شود و استانداردهای یکپارچه آن که باعث کاهش خطاهای انتقال می شود، از دیگر نقاط قوت این سیستم به شمار می آیند. این ویژگی ها سوئیفت را به گزینه ای امن و قابل اطمینان برای انتقال بین المللی تبدیل کرده است.
محدودیت های سوئیفت چیست؟
با این حال، سوئیفت با محدودیت های قابل توجهی نیز روبرو است. سرعت پایین انتقال که معمولا بین 1 تا 5 روز کاری طول می کشد، در مقایسه با استانداردهای دنیای دیجیتال امروز، کند محسوب می شود. هزینه های بالا به دلیل وجود چندین واسطه و فرآیندهای پیچیده، هر تراکنش را به طور متوسط 10 تا 50 دلار یا بیشتر برای مشتری تمام می کند. علاوه بر این، عدم شفافیت کافی در مورد وضعیت تراکنش و زمان دقیق وصول، از دیگر نقاط ضعف آن است. درک این محدودیت ها کلید اصلی درک تفاوت ریپل و سوئیفت و ضرورت تحول در نظام پرداخت های بین المللی است.
ریپل (Ripple) چیست؟
ریپل (Ripple) یک شرکت فناوری و ارائه دهنده سامانه پرداخت جهانی است که راه حل های نوآورانه ای برای تسهیل نقل و انتقالات مالی بین المللی ارائه می دهد. هسته مرکزی خدمات این شرکت، ریپل نت (RippleNet) نام دارد؛ یک شبکه مبتنی بر فناوری بلاک چین که برای انجام تراکنش های سریع، کم هزینه و بسیار مطمئن طراحی شده است و مخاطبان آن شامل بانک ها، موسسات مالی و همچنین افراد می شود.
تفاوت اصلی ریپل و سوئیفت در ماهیت عملکرد آنهاست. شبکه سوئیفت (SWIFT) یک سیستم پیام رسان است که تنها دستورات پرداخت را بین موسسات مالی جابجا می‌کند و خود، مستقیما مسئول انتقال پول نیست. این فرآیند اغلب کند (چند روز کاری) و پرهزینه است. در مقابل، ریپل نت هم پیام پرداخت و هم ارزش (پول) را به صورت همزمان، در کسری از ثانیه و مستقیم منتقل می کند.
ریپل برای کمک به تبدیل سریع و ارزان ارزهای مختلف، از یک دارایی دیجیتال بومی به نام ریپل استفاده می کند که نقش یک پل نقدینگی را ایفا می کند. این مکانیسم نیاز به داشتن حساب های بانکی بین المللی پر از پول را کاهش داده و در نتیجه هزینه های تراکنش را به میزان چشمگیری پایین می آورد.
مزایای ریپل چیست؟
ریپل با ارائه تفاوتی شگرف با سوئیفت، انقلابی در حوزه پرداخت های بین المللی ایجاد کرده است. برخلاف سیستم سنتی سوئیفت که محدود به ساعات کاری بوده و تسویه تراکنش ها ممکن است روزها طول بکشد، شبکه ریپل (RippleNet) به صورت 24 ساعته و 7 روز هفته فعال است و تراکنش ها را در کسری از ثانیه و با هزینه ای ناچیز (کمتر از 0.01 دلار) تسویه می کند. این سرعت فوق العاده (3 تا 5 ثانیه ای) همراه با شفافیت کامل برای ردیابی لحظه به لحظه تراکنش ها، نه تنها تجربه کاربری را متحول ساخته، بلکه انتقال های خرد و کلان را به صرفه و اقتصادی کرده است.
چالش های ریپل چیست؟
علی رغم مزایای فنی چشمگیر، ریپل با چالش های مهمی مواجه است که تفاوت ریپل و سوئیفت را در زمینه ثبات و پذیرش نشان می دهد. در حالی که سوئیفت به عنوان یک استاندارد جهانی با پذیرشی بی چون و چرا در بین هزاران موسسه مالی عمل می کند، پذیرش ریپل در میان بانک ها و موسسات مالی هنوز محدود است. افزون بر این، برخلاف سیستم بی طرف سوئیفت که به یک دارایی متکی نیست، ریپل به طور ذاتی با نوسانات قیمت ارز دیجیتال ریپل گره خورده که این نوسان می تواند برای بازیگران سنتی بازار ریسک محسوب شود. همچنین، مهم ترین چالش کنونی، مسائل قانونی و دعوای قضایی با SEC آمریکا است که ابهام زیادی درباره آینده این فناوری ایجاد کرده و مانعی بزرگ برای جذب نهادهای مالی محافظه کار محسوب می شود.
تفاوت ریپل و سوئیفت در چیست؟
ریپل (RippleNet) و سوئیفت (SWIFT) دو سیستم پرداخت بین المللی هستند که از اساس با یکدیگر تفاوت دارند. ریپل یک فناوری نوین است که از دفتر کل توزیع شده بهره می برد و تراکنش ها را در کسری از ثانیه و با هزینه ای ناچیز (کمتر از 0.1 دلار) تسویه می‌کند. این سیستم غیرمتمرکز، امکان ردیابی آنی تراکنش ها را فراهم کرده و به طور 24 ساعته و بدون محدودیت زمانی در دسترس است. در هسته این شبکه، ارز دیجیتال ریپل (با قیمتی متغیر نسبت به دلار) به عنوان یک ارز واسط سریع و کارآمد عمل می‌کند.
در مقابل، سوئیفت یک شبکه پیام رسانی متمرکز و بسیار قدیمی تر است که خود مستقیما مسئول انتقال پول نیست، بلکه تنها پیام های مربوط به تراکنش را بین بانک ها جابجا می‌کند. این فرآیند نیازمند واسطه های متعدد است که باعث می شود تسویه نهایی یک تراکنش بین المللی اغلب بین 1 تا 5 روز کاری طول بکشد و هزینه ای به مراتب بیشتر (حتی تا 50 دلار یا بیشتر) داشته باشد. شفافیت در این سیستم محدود است و دسترسی به آن نیز وابسته به ساعات کاری بانک های واسطه در سراسر جهان است.
تفاوت ریپل و سوئیفت از نظر اقتصادی و نظارتی
از منظر اقتصادی، تفاوت ریپل و سوئیفت یک تقابل بنیادین بین دو مدل کسب و کار را نشان می دهد. مدل سنتی سوئیفت که بر پایه درآمدزایی از کارمزدهای بالا و حجم عظیم پیام های بین بانکی استوار است، سالانه بیش از 500 میلیون دلار درآمد ایجاد می‌کند و به حفظ نقش بانک های واسطه به عنوان ذی نفعان اصلی این اکوسیستم کمک می کند. در مقابل، ریپل با بهره گیری از فناوری بلاک چین، هدف حذف این واسطه ها و کاهش چشمگیر هزینه ها را دنبال می کند. این مدل اقتصادی جدید، اگرچه برای کاربران نهایی و بانک های پیشرو مقرون به صرفه و سودآور است اما با مقاومت ذی نفعان قدرتمند سیستم سنتی مواجه شده، چرا که اساس درآمدهای آنان را به چالش می‌کشد.
در عرصه نظارتی نیز تفاوت ریپل و سوئیفت کاملا مشهود است. سوئیفت به عنوان یک نهاد شناخته شده و متمرکز، دهه هاست که با چارچوب های نظارتی بین المللی سازگار شده اما وابستگی آن به سیاست های کلان مانند اعمال تحریم ها از طریق قطع دسترسی کشورها آن را به ابزاری سیاسی تبدیل کرده است. این آسیب پذیری، انگیزه جستجو برای جایگزین هایی مانند ریپل را تقویت می کند. با این حال، ریپل خود با چالش های نظارتی نوظهور، به‌ویژه دعوای قضایی با SEC آمریکا بر سر ماهیت ارز ریپل، دست و پنجه نرم می کند. نتیجه این پرونده نه تنها آینده ریپل، بلکه مسیر پذیرش گسترده تر فناوری های دفتر کل توزیع شده در نظام مالی جهانی را تعیین خواهد کرد.
تفاوت ریپل و سوئیفت از نظر پایداری و نوآوری
تفاوت ریپل و سوئیفت در زمینه تاثیرات زیست محیطی و پایداری کاملا چشمگیر است. ریپل با بهره گیری از یک الگوریتم اجماع بسیار بهینه، مصرف انرژی خود را به شکل رادیکالی کاهش داده است، به طوری که هر تراکنش در آن تنها حدود 0.0079 کیلووات ساعت انرژی مصرف می کند. این رویکرد، آن را به گزینه ای بسیار سبزتر نسبت به بسیاری از فناوری های مالی تبدیل کرده است. در مقابل، سوئیفت به زیرساخت های عظیم و سنتی بانکی متکی است که شامل شبکه ای جهانی از مراکز داده و دفاتر بانکی می شود. اگرچه محاسبه ردپای کربن دقیق آن پیچیده است اما این سیستم متمرکز و چند لایه بدون شک مصرف انرژی و انتشار کربن بسیار بالاتری دارد.
از منظر تحولات آینده نیز تفاوت ریپل و سوئیفت در استراتژی و چشم انداز مشهود است. سوئیفت، به عنوان یک غول سنتی، در حال نوآوری تدریجی است؛ پروژه هایی مانند SWIFT gpi برای افزایش سرعت و شفافیت و نیز آزمایش هایی با فناوری های جدیدی مانند DLT و CBDCها نشان دهنده تلاش این نهاد برای منطبق شدن است. در سوی دیگر، ریپل با نقشه راهی جسورانه تر، فراتر از پرداخت های ساده حرکت می‌کند و با توسعه فعال در عرصه‌های NFT، دیفای و همکاری با بانک های مرکزی برای پیاده سازی CBDC، در حال ساخت یک اکوسیستم مالی غیرمتمرکز و جامع است. این رویکرد پیش دستانه، ریپل را از یک رقیب، به یک پیشرو در تعریف دوباره زیرساخت های مالی آینده تبدیل می کند.
آینده ریپل و سوئیفت چه خواهد شد؟
آینده نظام پرداخت جهانی لزوما میدان نبردی با یک برنده واحد نیست، بلکه به احتمال زیاد شاهد همزیستی و رقابتی پویا بین این دو سیستم خواهیم بود که تفاوت ریپل و سوئیفت در استراتژی و معماری، این سناریو را شکل می دهد. سوئیفت به عنوان غول باسابقه، با درک این تهدید، بیکار ننشسته و با راه حل هایی مانند «SWIFT Go» برای پرداخت های سریع تر و کم هزینه تر و همچنین توسعه یک پلتفرم آزمایشی برای اتصال CBDCها، در حال نوسازی و تطبیق خود است. استراتژی آن، تکامل تدریجی و حفظ جایگاه محوری خود از طریق ادغام فناوری های جدید و نه جایگزینی کامل، است.
در مقابل، ریپل با بهره گیری از تفاوت ریپل و سوئیفت در زمینه چابکی و نوآوری، در حال تعریف مجدد نقش خود در اکوسیستم مالی است. این شرکت دیگر صرفا یک رقیب مستقیم برای سوئیفت محسوب نمی شود، بلکه با همکاری مستقیم بانک های مرکزی برای راه اندازی ارزهای دیجیتال ملی (CBDC) بر بستری خصوصی از دفتر کل ریپل، در حال تبدیل شدن به یک ارائه دهنده زیرساخت حیاتی برای آینده دیجیتال پول است. این چشم انداز گسترده تر، موقعیت ریپل را از یک جایگزین بالقوه به یک شریک و بازیگر کلیدی در تحول مالی ارتقا می دهد.
محتمل ترین سناریو برای آینده، نه جایگزینی، بلکه یک هم زیستی هوشمندانه است که در آن تفاوت ریپل و سوئیفت از نقطه تضاد به نقطه تکامل متقابل تبدیل می شود. سوئیفت با تکیه بر اعتبار تاریخی و استانداردهای امنیتی خود، احتمالا همچنان به عنوان ستون فقرات تراکنش های بین المللی کلان و ارتباطات امن بین بانکی باقی خواهد ماند. در مقابل، ریپل با بهره گیری از سرعت و کارایی بی نظیر خود، فضاهای جدیدی مانند پرداخت های خرد، حواله های فوری و تامین نقدینگی لحظه ای را تصاحب خواهد کرد.
این تقسیم بندی طبیعی بر اساس تفاوت ریپل و سوئیفت در نهایت می تواند به یک همکاری استراتژیک بینجامد. آینده ای را تصور کنید که در آن یک تراکنش با استفاده از پیام رسانی امن و مطمئن سوئیفت آغاز می شود اما برای تسویه نهایی و آنی از زیرساخت سریع و کم هزینه ریپل بهره می برد. ایجاد چنین قابلیت همکاری بین این دو سیستم، می تواند بهترین ویژگی های هر دو جهان یعنی اعتماد و استانداردهای سوئیفت و کارایی و نوآوری ریپل را در یک اکوسیستم مالی یکپارچه ترکیب کند.
نظر بدهید