الگوی ساعت

الگوی ساعت (Clock Pattern) یکی از الگوهای کاربردی در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی است که بر اساس تفاوت بین آخرین قیمت معامله و قیمت پایانی دارایی عمل می‌کند. هنگامی که این اختلاف قیمت به میزان قابل توجهی برسد، الگوی ساعت به صورت صعودی یا نزولی شکل می گیرد و می ‌تواند سیگنالی مهم برای تغییرات قیمتی در روزهای آینده باشد. این الگو به دلیل کارایی بالا در پیش ‌بینی روند قیمت‌ ها، در بازارهایی مانند بورس مورد توجه تریدرها قرار گرفته است. در این مقاله به معرفی جامع Clock Pattern، انواع آن و کاربردهایش در تحلیل بازار می ‌پردازیم. 

الگوی ساعت چیست؟ 

الگوی ساعت یک الگوی تحلیلی در بازار بورس است که بر اساس رابطه بین آخرین قیمت معامله و قیمت پایانی یک سهم شکل می گیرد. زمانی که آخرین قیمت معامله حداقل 1.5 تا 2 درصد بالاتر یا پایین ‌تر از قیمت پایانی باشد، این الگو ظاهر می ‌شود. قیمت پایانی، میانگین وزنی ترید روزانه است، در حالی که آخرین قیمت، ارزش سهم در پایان جلسه معاملاتی را نشان می ‌دهد. تشکیل این الگو به معامله‌ گران سیگنال می ‌دهد که روند قیمتی سهم در روز بعد احتمالا صعودی یا نزولی خواهد بود.  

نقش حجم معاملات در الگوی ساعت  

برای تایید اعتبار الگوی ساعت، باید به حجم معاملات در نیم ساعت پایانی بازار توجه کرد. افزایش ناگهانی حجم خرید یا فروش در دقایق آخر معاملات، نشان‌ دهنده قدرت الگو است؛ اگر حجم معاملات به حجم مبنا نرسد، اعتبار چندانی نخواهد داشت. در واقع، این تغییرات حجمی هستند که به الگوی ساعت معنا می ‌بخشند و جهت حرکت قیمت در روز آینده را پیش ‌بینی می کنند. تحلیلگران با استفاده از این الگو می ‌توانند تصمیمات بهتری برای ورود یا خروج از معاملات بگیرند.

انواع الگوی ساعت: صعودی و نزولی  

الگوی ساعت بر اساس اختلاف بین قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی به دو نوع صعودی و نزولی تقسیم می ‌شود.

الگوی ساعت صعودی

در این الگو قیمت آخرین معامله، بالاتر از قیمت پایانی قرار می گیرد که این وضعیت نشان ‌دهنده احتمال شروع روندی مثبت در روز بعد است. البته برای تایید اعتبار این سیگنال، باید افزایش قابل توجه حجم معاملات (به ویژه در نیم ساعت پایانی بازار) همراه با رشد قیمت مشاهده شود. هرچه اختلاف قیمت بین آخرین معامله و قیمت پایانی بیشتر باشد، قدرت الگو نیز افزایش می ‌یابد.

میزان اختلاف قیمت و قدرت پیش ‌بینی الگو

1) اختلاف 1.5 درصدی: زمانی که قیمت آخرین معامله حداقل 1.5 درصد بالاتر از قیمت پایانی باشد، با احتمال حدود 80% می ‌توان انتظار داشت روند قیمت در روز معاملاتی بعد مثبت خواهد بود.

2) اختلاف 2 درصدی یا بیشتر: اگر این اختلاف به 2 درصد یا بیشتر برسد، نشان ‌دهنده قدرت خرید بسیار بالا است و به طور معمول منجر به تشکیل صف خرید در روز معاملاتی بعد می ‌شود. این وضعیت، بیانگر تمایل شدید سرمایه ‌گذاران برای خرید سهم است.

هرچه این اختلاف قیمتی بیشتر باشد، نشان ‌دهنده قدرت بیشتر الگو و اطمینان بالاتر از ادامه روند صعودی در روزهای آتی است.

الگوی ساعت نزولی

این الگو زمانی شکل می‌ گیرد که قیمت آخرین معامله یک سهم پایین‌ تر از قیمت پایانی آن بسته شود. این الگو نشان‌ دهنده فشار فروش در سهم بوده و هشدار می ‌دهد که قیمت ممکن است در روز معاملاتی بعد کاهش یابد. اعتبار این سیگنال نیز مانند الگوی صعودی به میزان اختلاف قیمت و حجم معاملات در نیم ساعت پایانی بازار وابسته است. هرچه این اختلاف بیشتر باشد، احتمال نزولی شدن روند در روز بعد افزایش می ‌یابد.

میزان اختلاف قیمت و قدرت پیش ‌بینی الگو

1) اختلاف 1.5 درصدی بین قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی: نشاندهنده احتمال بالای روند نزولی قیمت دارایی در روز معاملاتی بعد است.  

2) اختلاف 2 درصدی یا بیشتر بین قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی: حاکی از آن است که سهام مورد نظر ممکن است در روز آینده با صف فروش مواجه شود.  

شناسایی الگوی ساعت فرآیند پیچیده ای ندارد و تنها با بررسی آخرین قیمت معامله و قیمت پایانی سهم در 30 دقیقه پایانی بازار امکان پذیر است. برای تشخیص این الگو، دو مرحله اصلی وجود دارد: ابتدا باید حجم معاملات را بررسی کرد تا مطمئن شد که در حد قابل قبول یا بالاتر از آن است، سپس اختلاف بین آخرین قیمت معامله و قیمت پایانی سهم را ارزیابی نمود که معمولا باید در محدوده 1.5 تا 2 درصد یا بیشتر باشد. هرچه این اختلاف قیمت بزرگتر باشد، احتمال حرکت قوی تر قیمت در روز بعد افزایش می یابد.  

کاربردهای الگوی ساعت

الگوی ساعت تصویری روشن از احساسات بازار مانند ترس و طمع را در دقایق پایانی معاملات نشان می دهد و احتمال تداوم این احساسات در روز بعد را پیش بینی می کند. برای استفاده موثر از این الگو، بهتر است آن را با تحلیل حجم معاملات ترکیب کرد. این ترکیب به معامله گران امکان می دهد از Clock Pattern هم در معاملات نوسانی (Swing Trading) و هم در معاملات روزانه (Day Trading) بهره ببرند.  

در معاملات نوسانی، این الگو به تریدرها کمک می کند حرکات کوتاه‌ مدت یا میان ‌مدت قیمت را شناسایی کنند و تشخیص دهند که آیا روند فعلی ادامه خواهد یافت یا احتمال بازگشت وجود دارد. از سوی دیگر، معامله گران روزانه می توانند از الگوی ساعت برای پیش بینی قیمت بازگشایی بازار در روز بعد استفاده کنند. به عنوان مثال، اگر آخرین قیمت معامله بالاتر از قیمت پایانی باشد و Clock Pattern صعودی تشکیل شود، ممکن است سیگنال خرید صادر گردد، به ویژه اگر اختلاف قیمت قابل توجه باشد.

محدودیت ‌های استفاده از الگوی ساعت 

اگر چه الگوی ساعت می ‌تواند ابزار تحلیلی مفیدی باشد اما نباید به تنهایی مبنای معاملات قرار گیرد و حتما باید در کنار سایر ابزارهای تکنیکال مانند اندیکاتورها استفاده شود تا از صحت سیگنال ‌ها اطمینان حاصل گردد. علاوه بر این، عوامل خارجی مانند جو کلی بازار، اخبار اقتصادی و گزارش ‌های سودآوری شرکت ‌ها نیز تاثیر چشمگیری بر روند قیمت ‌ها دارند. همچنین، کارایی این الگو به نقد شوندگی بازار و حجم معاملات بستگی دارد؛ به طوری که در سهام با حجم معاملات پایین، ممکن است الگو به وضوح شکل نگیرد یا اختلاف قیمت‌ ها سیگنال ‌های گمراه‌ کننده ایجاد کند. استفاده هوشمندانه از این الگو، مستلزم در نظر گرفتن شرایط بازار و ترکیب آن با دیگر روش ‌های تحلیلی است.