برای کسب یک سود قابل قبول در بازار بورس و همچنین موفقیت در سرمایه گذاری، نیازمند داشتن یک استراتژی و شیوه عملکرد مناسب هستیم. جستجوی دقیق، قدرت تحلیل بالا، تصمیم‌گیری مناسب و صبر کردن از مولفه‌های اصلی این عملکرد است. تنوع در انتخاب سهام، یکی از راهکارهایی است که ریسک سرمایه گذاری را کاهش می‌بخشد. البته برخورداری از یک پرتفوی متنوع، مدیریتی فعال را نیز طلب می‌کند. در نظر داشته باشید که سبد متنوع کمک می‌کند تا یک بازده سرمایه گذاری فوق‌العاده در سطح بازده کل بازار داشته باشید.
گاهی یک شرکت و یا صنعت خاص دچار مشکل می‌شود. اگر شما سهام مرتبط با آن شرکت و یا صنعت خاص را داشته باشید، به یک باره ممکن است با افت قیمت سهام و زیان در سرمایه مواجه شوید. در ابتدای سرمایه گذاری نیز با یک ریسک غیر سیستماتیک رو به رو بوده‌اید. این گونه ریسک‌ها، تاثیر مستقیمی بر کل بازار ندارند. با تنوع بخشیدن در خرید سهام خود، تا حدودی ریسک غیر سیستماتیک را کم می‌کنید.
چگونه یک سبد سهام متنوع و کم ریسک تشکیل دهیم؟
هر چه تعداد و نوع سهم‌ها بیشتر باشد، بازدهی بیشتر و ریسک غیر سیستماتیک هم کم‌تر می‌شود. البته باید به نکاتی نیز توجه داشت. در انتخاب این سهام‌ها باید، آنهایی را انتخاب کنید که از نظر بازدهی سهم، به همدیگر وابستگی کمتری داشته باشند. این انتخاب نیز نیازمند مهارت و دانش مخصوص به خود است. برای خرید سهم‌های متفاوت باید کارمزد پرداخت کنید و این هم به نوبه خود هزینه‌های شما را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، برای مدیریت سبد باید زمان زیادی را صرف کنید و از امکانات مختلفی استفاده نمایید.
برخی از بزرگان بازار سرمایه داشتن بیشتر از 10 سهم را در سبد سهام توصیه می‌کنند و برخی نیز پیشنهاد می‌کنند تا در بیشتر از 5 صنعت مختلف حداقل 3 سهم در سبد سرمایه گذاریتان داشته باشید. برای این که یک سبد متنوع تشکیل دهید، می‌توانید از شیوه‌ها و رویکردهای مناسبی مانند رویکرد مبتنی بر ارزش بازار و یا شیوه سبد هم وزن استفاده کنید. در ادامه به معرفی این دو روش می‌پردازیم.
تشکیل سبد با رویکرد مبتنی بر ارزش بازار
در انتخاب سهام‌ها به این روش باید به ارزش بازار نگاه کنیم. هر شرکت بورسی یک ارزش بازار مشخص دارد که از حاصل ضرب تعداد سهام شرکت در قیمت هر سهم، حاصل می‌شود. نکته مهم این است که باید نسبت ارزش خرید بازار هر سهم را در مقایسه با سایر سهام‌های سبد، در نظر بگیرید و به هر سهمی، وزنی متناسب با این ارزش، اختصاص دهیم.
برای مثال، اگر ارزش بازار سهام الف 20 درصد بیشتر از سهام ب باشد، وزنش در سبد سهام نیز، باید 20 درصد بیشتر باشد. یعنی باید نسبت وزن این سهام‌ها در سبد، با نسبت ارزش بازار هر سهم، معادل باشد.
تشکیل سبد با شیوه سبد هم وزن
در این شیوه، وزن همه سهم‌ها در سبد با یکدیگر مساوی است. فرق این روش با ورش قبلی در این است که اصلا در این شیوه، ارزش بازار مبنا قرار نمی‌گیرد. بنابراین، این روش نسبت به رویکرد مبتنی بر ارزش بازار، ساده‌تر می‌باشد.
نکاتی ارزنده در خصوص تشکیل سبد سهام
- هیچ گاه تک سهم نباشید. همیشه سبد سرمایه گذاری خود را تنوع بخشید.
- در تشکیل سبد سرمایه گذاری حتما به شاخص بورس توجه نمایید. شاخص کل و شاخص کل هم وزن را ملاک کارتان قرار دهید.
- به اخبار مربوط به بازار جهانی توجه داشته باشید.
- صنایع پر بازده را شناسایی کنید و درصد مناسبی از آنها را در سبدتان قرار دهید.
- در انتخاب سهام درون سبد از تحلیل های بنیادی و تکنیکال استفاده کنید.
- در چیدمان سبد از سهام های صندوق‌های قابل معامله غافل نشوید.
- نسبت به تحلیل های سیاسی و اقتصادی حساس باشید.
- به شایعات و اخباری که منابع معتبری ندارند، گوش فرا ندهید!
- بدون دلیل منطقی نسبت به سهمی تعصب نورزید.
اگر در فرآیند سرمایه گذاری اشتباهی پیش آمد، آن را بپذیرید و اصلاح کنید.
همچنین می‌توانید از انواع سبد سهام پرخطر، سبد سهام کم‌خطر، سبد سهام مبتنی بر سود سهام، سبد سهام سفته‌بازان و یا سبد سهام ترکیبی نیز استفاده کنید که در مطالب آتی به شرح آنها خواهیم پرداخت.
