توکن های کاربردی چیست؟

توکن کاربردی که توکن ابزاری نیز نامیده می شود، نوعی ارز دیجیتال است که برای انجام یک عملکرد خاص در یک اکوسیستم طراحی شده است. به طور معمول، این توکن ها به کاربران اجازه می دهند تا اقدامات خاصی را در یک شبکه بلاک چین خاص یا برنامه غیرمتمرکز انجام دهند. برخلاف ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین، توکن های کاربردی برای تبدیل شدن به وسیله مبادله در دنیای واقعی طراحی نشده اند. در عوض، آنها یک مورد استفاده منحصر به فرد در پروتکل قرارداد هوشمند مربوطه خود دارند.

بیشتر این توکن ها مانند بیت کوین و لایت کوین قابل استخراج نیستند. تیم توسعه این پروژه های وب 3، توکن های خود را برای اعضای تیم، سرمایه گذاران اولیه و عموم مردم صادر می کنند. هر پروژه می تواند توکن های کاربردی خود را بر روی یک بلاک چین قرارداد هوشمند منتشر کند تا کاربران به ویژگی های جدید دسترسی داشته باشند. به عنوان مثال، توکن SAND را می توان برای خرید آیتم های درون بازی در سند باکس استفاده کرد. توکن های کاربردی در بازار ارزهای دیجیتال باز دارای ارزش پولی هستند اما به طور کلی نمی توان از آنها به عنوان وسیله مبادله، محافظت در برابر تورم یا ذخیره ارزش استفاده کرد. در عوض، توسعه‌ دهندگان توکن ‌های ابزاری را برای رشد و تعامل با جامعه خود یا برای جمع‌ آوری سرمایه برای خود ایجاد می‌کنند.

آشنایی با کاربردهای توکن ابزاری

پروژه‌ ها و اکوسیستم ‌هایی که در دنیای رمزارز پدیدار می‌ شوند، بسته به شرایط و خدماتی که ارائه می‌ دهند، می ‌توانند کاربردهای خاصی را برای توکن‌ های کاربردی خود طراحی کنند. در زیر، برجسته‌ ترین کاربردهای توکن‌ های کاربردی را بیان می‌کنیم.

• رای گیری: توکن های کاربردی به کاربران این امکان را می دهند تا به پیشنهاداتی برای بهبودهای آینده در dApp رأی دهند. از نظر فنی، اگر یک توکن ابزاری این امتیاز را به افراد اعطا کند، به آن توکن حاکمیتی می گویند. در حالی که هر dApp قوانین متفاوتی برای حاکمیت بلاک چین دارد، نگه داشتن هر توکن ابزار نشان دهنده یک رأی است.
• بازی: بسیاری از بازی ‌های مبتنی بر بلاک چین دارای توکن‌ های کاربردی هستند که می ‌توان از آنها برای خرید آیتم‌ های درون بازی مانند توکن‌های غیرقابل تعویض استفاده کرد. این توکن ها همچنین اغلب به عنوان مکانیزم پاداش در بازی ها برای کسب درآمد مانند Axie Infinity عمل می کنند.
• مزایای صرافی های ارزهای دیجیتال: برخی از صرافی های متمرکز مانند بایننس، کوکوین و Crypto.com توکن های ابزاری را به عنوان پاداشی برای کاهش کارمزد تراکنش ها ارائه می دهند.
• پاداش: توکن های Utility می توانند به عنوان مکانیزم پاداش داخلی dApp عمل کنند. این ویژگی علاوه بر پاداش دادن به سازندگان محتوا، می‌ تواند بر رتبه ‌بندی نظرات یا ویدیوها در صفحه اصلی رسانه‌های اجتماعی آن‌ها نیز تأثیر بگذارد.
• پرداخت کارمزد شبکه: کاربران می توانند با استفاده از توکن ابزار یک بلاک چین قرارداد هوشمند، هزینه تراکنش های خود را پرداخت کنند. به عنوان مثال، افرادی که می خواهند از برنامه های غیرمتمرکز پالیگان استفاده کنند، باید متیک را برای اعتبارسنجی تراکنش ها نگه دارند.

تفاوت بین توکن های کاربردی و سایر توکن ها

همه توکن ها با هدف و کاربرد خاصی ایجاد می شوند. توکن هایی که می توانند نیازی را برآورده کنند و خدمات مفیدی ارائه دهند، بیشتر در بازار سرمایه ظاهر می شوند. به طور کلی، علاوه بر توکن های کاربردی، دو دسته دیگر از توکن ها در بازار وجود دارد که می خواهیم آنها را با هم مقایسه کنیم.

مقایسه توکن های کاربردی با توکن های قراردادی

توکن ‌های امنیتی به دارندگان خود حق مالکیت اموال یا سهام یک شرکت را می ‌دهند که در مورد توکن‌ های کاربردی صدق نمی‌کند. توکن امنیتی نوعی دارایی دیجیتال غیرمتمرکز است و به عنوان امنیت طبقه بندی می شود. حقوق مالکیتی که یک توکن امنیتی به دارندگان آن اعطا می کند می تواند به شکل یک دارایی دیجیتال و همچنین دارایی فیزیکی مانند املاک و مستغلات یا هر مورد قابل لمس دیگری باشد. دو نمونه معروف از توکن های امنیتی tZero و Blockchain Capital هستند.

مقایسه توکن های کاربردی و توکن حاکمیتی 

تفاوت این دو نوع توکن از سه جنبه قابل بررسی است که اولین و مهمترین آن هدف این توکن ها است. توکن حاکمیتی با هدف اعطای حق رای به دارندگان آن صادر می شود اما توکن ابزاری است که به حقوق مرتبط است، مانند حقوق محصولات، خدمات یا تجربیات انحصاری در شبکه مرتبط با آن توکن. تفاوت دیگر در ارزش نهفته است. ارزش یک توکن حاکمیتی رابطه مستقیمی با پروژه مربوطه دارد اما توکن‌ های سودمند رابطه مستقیمی با ارزیابی تخمینی شرکت در زمان مورد نظر ندارند؛ در نهایت، توکن‌ های حاکمیت ایمن‌تر از توکن ‌های کاربردی هستند زیرا مالکیت انحصاری را تضمین می‌کنند. علاوه بر این، توکن ‌های ابزار می‌ توانند توسط سود جویان سایبری به عنوان بخشی از یک عرضه اولیه کوین توسط سایبری ارائه شوند.

محبوب ‌ترین توکن ‌های کاربردی (Utility Tokens)

 توکن‌ های کاربردی دسته ‌ای از ارزهای دیجیتال هستند که برای دسترسی به یک سرویس خاص در بستر بلاک چین طراحی شده ‌اند. این توکن‌ ها معمولاً برای پرداخت هزینه ‌ها، اجرای قراردادهای هوشمند، استفاده از خدمات خاص و تعامل با اکوسیستم ‌های بلاک چینی به کار می‌ روند. در ادامه برخی از محبوب ‌ترین این توکن ها را معرفی می‌کنیم.

1. BNB (Binance Coin)

BNB توکن اصلی صرافی بایننس است که برای پرداخت کارمزدهای معاملاتی، مشارکت در لانچ‌ پدهای بایننس و استفاده در شبکه BNB Chain کاربرد دارد. یکی از ویژگی ‌های مهم آن، تخفیف در کارمزد معاملات کاربران صرافی بایننس است.

2.ETH (Ethereum)

اتریوم، علاوه بر اینکه یک ارز دیجیتال است، یک توکن کاربردی نیز محسوب می‌شود. ETH برای پرداخت کارمزدهای گس در شبکه اتریوم و اجرای قراردادهای هوشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد. این توکن همچنین در حوزه دیفای و NFT ها کاربرد گسترده ‌ای دارد.

3.LINK (Chainlink) 

Chainlink یکی از برترین پروژه ‌های اوراکل غیرمتمرکز است که از توکن LINK برای ارائه داده‌ های واقعی به قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند. این توکن باعث می ‌شود بلاک چین بتواند به داده ‌های خارج از شبکه دسترسی پیدا کند.

4.MATIC (Polygon)

توکن MATIC در شبکه Polygon به‌کار می ‌رود و برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ ها، اجرای قراردادهای هوشمند و استیکینگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. ویژگی مهم آن، ارائه مقیاس ‌پذیری بالا و کاهش هزینه ‌ها در مقایسه با اتریوم است.

5. UNI 

(Uniswap) UNI توکن بومی صرافی غیرمتمرکز یونی ‌سواپ است که برای مدیریت حاکمیت، تأمین نقدینگی و ایجاد نقدینگی در پروتکل استفاده می ‌شود. کاربران با نگهداری این توکن می ‌توانند در تصمیمات حاکمیتی پلتفرم مشارکت کنند.

6. AAVE

(Aave) AAVE یکی از توکن ‌های محبوب در حوزه دیفای است که در پروتکل وام ‌دهی Aave مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربران می‌توانند با استیک کردن این توکن، از تخفیف در کارمزدها بهره‌ مند شوند و در فرآیندهای حاکمیتی شبکه شرکت کنند.

7.SAND

 (The Sandbox) SAND توکن اصلی پلتفرم متاورس The Sandbox است که برای خرید و فروش دارایی‌ های دیجیتال و آیتم ‌های مجازی استفاده می ‌شود. این توکن یکی از پیشگامان صنعت بازی ‌های بلاک چینی و NFTها به‌ شمار می ‌رود.

8.GRT (The Graph)

The Graphیک پروتکل ایندکس‌گذاری غیرمتمرکز برای جمع‌آوری و ارائه داده ‌های بلاک چینی است. توکن GRT به‌ عنوان مشوقی برای نودهای شبکه و استخراج داده‌ های موردنیاز DAppها کاربرد دارد.

9.FIL (Filecoin) 

Filecoin یک شبکه ذخیره‌ سازی غیرمتمرکز است که توکن FIL را برای پرداخت هزینه ‌های ذخیره ‌سازی داده ‌ها و ارائه خدمات ابری مورد استفاده قرار می‌دهد. این توکن باعث می ‌شود ذخیره‌ سازی داده‌ ها ارزان ‌تر و غیرمتمرکزتر از سیستم ‌های سنتی باشد.

10.BAT (Basic Attention Token)

BAT توکن بومی مرورگر Brave است که برای ایجاد مدل جدیدی از تبلیغات دیجیتال با تمرکز بر حفظ حریم خصوصی طراحی شده است. کاربران می‌ توانند با تماشای تبلیغات، پاداش BAT دریافت کنند.