اندیکاتور CCI چیست و آموزش کار با آن

اندیکاتور CCI برای اولین بار توسط دونالد لمبرات ایجاد شده که در حوزه تحلیل تکنیکال فعال بود. هدف وی از ایجاد چنین اندیکاتوری مشاهده تغییرات روند طولانی مدت بازار بود اما در حال حاضر می توان از این روند در تمامی بازه های زمانی و بازارها نظیر ارز دیجیتال و بورس، استفاده کرد. اما اینکه چگونه می توان از این اندیکاتور استفاده کرد را در این مقاله به صورت کامل توضیح خواهیم داد. برای آشنایی بیشتر تا انتهای مقاله با ما همراه باشید. 

اندیکاتور CCI چیست؟

این اندیکاتور مخفف عبارت Commodity Channel Indicator است که همان اندیکاتور نوسان یا همان اسیلاتور است که برای تحلیل تکنیکال بازار استفاده می شود. با استفاده از این اندیکاتور می توان بین دو کران بالا و پایین محدوده ای را مشخص کرد و بعد از آن یک اندیکاتور یک روند ساخته و مابین این دو حد نوسان ایجاد می کند. این شاخص همچنین براساس شتاب روند بوده که با توجه شدت قدرت روند اخیر قیمت حرکت می کند. به صورت کلی اندیکاتورهای تکانه به ما شتاب روند را نشان می دهد. 

منظور از تکانه نرخ سرعت گیری قیمت یا یک دارایی است که در اصطلاح به آن سرعت تغییر قیمت نیز گفته می شود. بنابراین زمانی که یک معامله گر براساس اندیکاتورهای شتاب، معامله می کند، بر مبنای افزایش سرعت تغییر قیمت تصمیم گیری می کند. در واقع اندیکاتور CCI با این هدف استفاده می شود که فرد را مطلع کند تا مشخص کند قیمت یک دارایی سرمایه ای بیشتر از ارزش واقعی اش بوده و با قیمتی بالاتر معامله می شود. بالعکس این شرایط نیز وجود دارد که ارزش یک دارایی کمتر از ارزش واقعی آن بوده و می توان پیش فروش کرد.

البته یک معامله گر این انتظار را دارد که شرایط بازار در روند پیش خرید و یا پیش فروش نبوده و روند قیمتی اصلاح شود. به عنوان مثال زمانی یک سهم با قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی آن فروخته شود و معامله گر تصمیم به فروش آن سهم داشته باشد. اغلب سرمایه گذاران برای بررسی شرایط پیش فروش یا پیش خرید از نسبت P/E استفاده می کند. البته این نکته را در نظر داشته باشید که تشخیص اینکه یک سهم بالاتر از ارزش واقعی اش فروخته شود یا خیر، کاملا وابسته به طرز فکر تحلیل کننده بستگی دارد. چرا که معامله گران و تحلیلگران بازارهای مالی از ابزارهای متفاوتی برای تحلیل روند بازار استفاده می کنند.

برای تشخیص اینکه یک سهام در حال معامله بیشتر از ارزش واقعی یا کمتر از آن است، اندیکاتور RSI پیشنهاد می شود. از این اندیکاتور می توان برای ارزیابی روند قیمت نیز استفاده می شود. قدرت روند در یک بازار به قدرت گاوها و خرس ها در بازار مالی در یک بازه زمانی مشخص برمی گردد. به صورت کلی روند یک بازار می تواند صعودی، نزولی و یا در میانه باشد استفاده از اندیکاتورها قدرت تشخیص روند بازار را به معامله گران می دهد که وارد معامله شوند یا خیر.

لمبرت با ایجاد اندیکاتور CCI، تغییرات دوره ای در کالاها را بررسی می کند. اما می توان از این اندیکاتور برای شاخص ها و صندوق های قابل معامله یا ETFها نیز استفاده کرد. البته از این اندیکاتور می توان در تمام بازارهای مالی استفاده کرد و محدود به بازار کالا نیست. شاخص CCI در ابتدا برای بررسی تغییرات بلندمدت بازار مورد استفاده قرار گرفت اما بعد از آن سرمایه گذاران برای تمامی بازارها در تمام چارچوب های زمانی مورد استفاده قرار گرفت.

شاخص CCI قیمت فعلی بازار را با متوسط قیمت در یک دوره زمانی معین مقایسه می کند. این شاخص در مقادیر بالاتر و پایین تر از صفر نوسان می کند و این احتمال وجود دارد مثبت یا منفی شود.

چگونه می توان اندیکاتور CCI را محاسبه کرد؟

برای محاسبه شاخص CCI، اولین فاکتوری را که باید در نظر گرفت، تعیین تعداد دوره هایی است که با این شاخص تحلیل می شود. به صورت میانگین از 20 دوره برای محاسبه CCI استفاده می شود. استفاده از دوره های کمتر موجب می شود که شاخص ناپایدارتر بوده و نوسان بیشتری داشته باشد. با در نظر گرفتن دوره های بیشتر، خطای تحلیل کمتر خواهد شد. 

با یک مثال به محاسبه این اندیکاتور می پردازیم. فرض کنید شاخص کانال را برای 20 دوره محاسبه می کنید، ابتدا باید قیمت بالا و قیمت پایین و قیمت بسته شدن را برای 20 دوره محاسبه کرده و در نهایت قیمت نمونه را محاسبه کنید. در نهایت 20 دوره میانگین متحرک قیمت نمونه را به جمع کردن 20 قیمت نمونه آخر تقسیم آن بر 20 حساب کرده و انحراف از میانگین را با کم کردن میانگین متحرک از قیمت نمونه برای 20 دوره آخر محاسبه کرد.

شاخص CCI مطابق با فرمول زیر محاسبه می شود: 

PRICE: قیمت یک دارایی

MA: میانگین متحرک دارایی 

D: انحراف معیار

مزایای اندیکاتور CCI 

• تغییرات مسیر حرکت قیمت یک دارایی را بررسی می کند. 

• به سرمایه گذار کمک می کند تا نقاط اشباع خرید و فروش را در روند سهم شناسایی کند. 

• این شاخص زمانی که بازار گاوی است، مثبت بوده و زمانی که بازار خرسی بوده، منفی است. تنها زمانی این شرایط وجود ندارد که سهم واگرایی است.

در ادامه می توانید نمونه ای از واگرایی در شاخص CCI را مشاهده کنید. در تصویر زیر می توانید واگرایی مثبت در اندیکاتور CCI را مشاهده کنید که در آن سهم تغییر روند داده و صعودی شده است. واگرایی اندیکاتور CCI از قوی ترین سیگنال های موجود در اندیکاتورها محسوب می شود.

همان طور که در تصویر مشاهده می کنید روند صعودی است، در صورتی که در اندیکاتورها همان روند نزولی است. بنابراین در اندیکاتور واگرایی منفی وجود داشته و بعد از آن سهم نزولی شده است. در واگرایی مثبت هم سهم در حالت نزولی بوده ولی اندیکاتور CCI روند صعودی داشته و همان طور که در نمودار مشخص است که روند سهم صعودی شده است.

بازه های زمانی چندگانه برای استراتژی CCI

از طریق این شاخص می توان در بازه های زمانی مختلف، به بررسی تحلیل تکنیکال پرداخت و با استفاده از نمودار بلندمدت می توان روند غالب ایجاد کرد و نمودار کوتاه مدت نیز به دلیل عقب گرد و نقاط ورود به روند بورس قابل استفاده است. معامله گرانی که حرفه ای هستند از بازه های زمانی چندگانه استفاده می کنند. این نوع استراتژی برای انجام معاملات استفاده می شود. در آموزش اندیکاتور استفاده از عبارت های طولانی مدت و کوتاه مدت به دوره های زمانی مربوط می شود که معامله گر علاقه دارد که زمان بیشتری را در سهم بماند.

زمانی که مقدار CCI از 100+ بیشتر باشد، نشان دهنده روند صعودی در بازار است و باید سیگنال های خرید در نمودار کوتاه مدت را بررسی کنید. این روند تا زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که نمودار CCI بلندمدت زیر 100- باشد. زمانی که از نمودار روزانه استفاده می شود، معامله گران زمانی خرید انجام می دهند که مقدار CCI به بالای 100- و در نهایت به زیر 100- حرکت می کند. در نهایت مقدار CCI به بالای 100+ حرکت کرده و دوباره به مقدار کمتر از 100+ حرکت می کند. 

استفاده از اندیکاتور CCI به همراه MACD و استراتژی Parobolic SAR

در راستای آموزش کار با اندیکاتور CCI، بهتر است به بررسی استراتژی پیچیده تری از این اندیکاتور بپردازیم که این استراتژی برای افراد مبتدی و حرفه ای در بازار بورس مناسب است. کاربران مبتدی می توانند با استفاده از این قوانین ساده به سرعت استراتژی را درک کنند. معامله گران حرفه ای قادر به بهبود سیستم معاملاتی خود هستند و می توانند کارایی بیشتری داشته باشند.

مناسب ترین بازه زمانی که می توان برای معاملات استفاده کرد، H4 است که باز شدن سفارشات فروش با استفاده از این استراتژی تحت شرایط زیر قابل انجام است:

1. عبور هیستوگرام MACD از خط قابل مشاهده باشد.

2. خروج CCI از منطقه خرید بیش از حد و حرکت به زیر سطح 100+

3. زمانی که تغییرات موقعیت Parabolic وجود داشته باشد و بالای نمودار قرار گرفته باشد. 

کلام آخر

با توجه به مطالبی که در این مقاله بیان شد، تمامی استراتژی ها و شاخص هایی که در تحلیل تکنیکال استفاده می شود، هیچ گاه فاقد خطا نبوده، بنابراین در مورد اندیکاتور CCI این خطا نیز وجود دارد اما با تنظیم معیارهای استراتژی و مشخص کردن دوره اندیکاتور، می توان عملکرد بهتری در مورد ابزارها داشت. البته این احتمال وجود دارد در این نوع سیستم ها، موقعیت های مناسب در معاملات بازار سرمایه را از دست بدهند.