گپ در الگوهای کلاسیک

نمودارهای قیمت اغلب دارای فضاهای خالی هستند که به عنوان گپ (Gaps) شناخته می شوند. به طور کلی می توان گفت گپ ها زمان هایی را نشان می دهند که هیچ سهمی در محدوده قیمتی خاصی معامله نشده است. این رخداد معمولا بین بسته شدن بازار در یک روز و باز شدن بازار در روز بعد اتفاق می افتد. از این رو قصد داریم در این مقاله به بررسی گپ در الگوهای کلاسیک و معرفی انواع گپ ها بپردازیم.

گپ در الگوهای کلاسیک

همانطور که گفته شد، گپ در الگو های کلاسیک نشان دهنده این است که در محدوده قیمتی خاصی، هیچ سهمی معامله نشده است. گپ های بالا و گپ های پایین، دو نوع اصلی از گپ ها می باشند. برای ایجاد گپ افزایشی، باید قیمت پایین پس از بسته شدن بازار در مقایسه باقیمت بالای روز قبل، بیشتر باشد. معمولا گپ های بالا به صورت صعودی در نظر گرفته می شوند. گپ پایین نیز حالت عکس گپ بالا می باشد. به این صورت که باید قیمت بالای پس از بسته شدن بازار در مقایسه با قیمت پایین روز قبل، کمتر باشد. معمولاً گپ های پایین به صورت نزولی در نظر گرفته می شوند.

گپ‌ در الگوی کلاسیک ناشی از علاقه خرید یا فروش فوق‌ العاده است که در زمان بسته شدن بازار ایجاد می‌شود. برای مثال در صورتی که گزارشی منتشر شود و بیانگر این باشد که پس از بسته شدن بازار در روز، درآمدی با سود غیر منتظره بالا ایجاد شده است، باعث می شود که یک شبه علاقه زیادی برای خرید، در میان افراد ایجاد ‌شود. در نتیجه این امر، بین عرضه و تقاضا عدم تعادل ایجاد می‌شود. زمانی که صبح روز بعد، بازار باز می شود، در واکنش به افزایش تقاضای خریداران، قیمت سهام نیز افزایش می یابد. در صورتی گپ افزایشی تشکیل می شود که قیمت سهام در طول روز در مقایسه با قیمت روز قبل، بالاتر بماند. گپ ها می توانند ارائه دهنده شواهدی باشند که نشان می دهد برای اصول یا روانشناسی جمعیتی که این حرکت بازار را همراهی می کند، اتفاق مهمی رخ داده است.

بازه زمانی گپ ها

در رابطه با بازه زمانی گپ در الگوهای کلاسیک می توان گفت که در نمودارهای روزانه، هفتگی یا ماهانه، امکان شکل گیری گپ های بالا و پایین وجود دارد و البته هنگامی قابل توجه است که با حجم بالاتر از متوسط همراه باشد. در نمودارهای روزانه، گپ ها بیشتر ظاهر می شوند، یعنی جایی که هر روز فرصتی برای ایجاد گپ باز است. در نمودارهای هفتگی یا ماهانه، ایجاد گپ نسبتاً نادر می باشد. این گپ برای نمودارهای هفتگی باید بین بسته شدن روز جمعه و باز شدن روز دوشنبه رخ دهد. همچنین برای نمودارهای ماهانه، بین آخرین روز بسته شدن ماه و اولین روز باز شدن ماه بعد اتفاق می افتد.اغلب در بازار باز، قیمت‌ها افزایش یا کاهش می‌یابند اما تا زمانی که بازار بسته نشود، این گپ دوام نمی‌آورد. این گپ‌های موقت روزانه نباید نسبت به نوسانات عادی بازار، اهمیت بیشتری داشته باشند.

انواع گپ در الگوهای کلاسیک

گپ در الگوهای کلاسیک انواع متعددی دارد که شامل گپ های رایج (Common Gaps)، گپ های جدایی (Breakaway Gaps)، گپ های فراری (Runaway Gaps) و گپ های فرسودگی (Exhaustion Gaps) می باشند که در ادامه به معرفی و بررسی آنها می پردازیم.

1- گپ های رایج (Common Gaps)

یکی از انواع گپ در الگوهای کلاسیک، گپ های رایج می باشند که گاهی اوقات از گپ های رایج به عنوان گپ منطقه یا گپ تجاری یاد می شود. معمولاً این نوع از گپ ها بدون حادثه می باشند. در واقع می توان گفت این گپ ها می توانند زمانی که حجم معاملات کم است، در اثر یک سهام بدون تقسیم سود ایجاد شوند. این گپ ها که رایج می باشند، معمولاً با سرعت بالایی پر می شوند. منظور از "پر شدن" این است که معمولاً پرایس اکشن در زمان بعدی (یعنی چند روز تا چند هفته) حداقل به آخرین روز قبل از گپ باز می گردد. البته این به عنوان بستن گپ نیز شناخته می شود.

در تصویر بالا می توانید نموداری از دو گپ رایج را مشاهده کنید، که پر شده است. در این تصویر می توان مشاهده کرد که به دنبال گپ، قیمت ها حداقل به ابتدای گپ کاهش یافته اند و نشان از پر کردن و یا بستن گپ دارند. در یک محدوده معاملاتی یا منطقه ازدحام، معمولاً یک گپ رایج ظاهر می شود، یعنی جایی که عدم علاقه ظاهری به سهام در آن زمان را تقویت می کند و اغلب زمانی تشدید می شود که حجم معاملات کم باشد. اگر چه شناخت این نوع گپ ها برای کاربران لازم است اما از این نظر که آنها فرصت های تجاری را ایجاد کنند، تردید هایی وجود دارد.

برای آموزش و درک بهتر پرایس اکشن، می توانید با تهیه دوره پرایس اکشن، از این استراتژی معاملاتی رفتار قیمت برای انجام معاملات خود استفاده کنید.

2- گپ های جدایی (Breakaway Gaps)

یکی دیگر از انواع گپ در الگوهای کلاسیک، گپ‌های جدا کننده هستند. زمانی گپ های جدایی اتفاق می‌افتند که پرایس اکشن از یک منطقه ازدحام یا محدوده معاملاتی خارج می‌شود. برای درک گپ ها، درک ماهیت مناطق شلوغ در بازار الزامی می باشد. یک منطقه ازدحام فقط یک محدوده قیمتی می باشد که برای مدتی، معمولاً چند هفته یا بیشتر، بازار در آن معامله می‌شود.

معمولاً ناحیه نزدیک به بالای منطقه تراکم، زمانی که از پایین به آن نزدیک می شود، resistance (مقاومت) می باشد. ناحیه نزدیک به پایین منطقه ازدحام هنگامی که از بالا به آن نزدیک شوید، پشتیبانی می شود. برای خروج از این حوزه ها، به اشتیاق بازار نیاز است و یا این که فروشندگان از خریداران برای شکست های نزولی بسیار بیشتر باشند و یا خریداران از فروشندگان برای شکست های صعودی بسیار بیشتر باشند.

به طور قابل توجهی، حجم افزایش می یابد، افزایش اشتیاق یکی از دلایل افزایش حجم می باشد، دلیل بعدی این است که بسیاری از آنها موقعیت هایی را در سمت اشتباه شکست دارند و باید آنها را بفروشند و یا پوشش دهند. بهتر است تا زمانی که گپ رخ نداده، افزایش حجم اتفاق نیفتد. یعنی تغییر جدید در جهت بازار شانس ادامه دارد. در واقع می توان گفت نقطه شکست در صورت شکست صعودی به پشتیبانی جدید تبدیل می شود و یا در صورت شکست در جهت نزولی، به مقاومت تبدیل می شود.

به طور کلی می توان گفت این نوع گپ در صورتی که همراه با حجم مناسبی باشد، به زودی پر می شود. ممکن است این رویداد زمان زیادی طول بکشد. افراد باید با این واقعیت که در جهت سهام، روند جدیدی رخ داده است، معاملات خود را انجام دهند. در نمودار بالا می توان مشاهده کرد که قیمت ها بیش از دو ماه بدون کاهش از حدود 41 کاهش یافتند. هنگام انجام این کار، افزایش حجم و گپ نزولی وجود داشته است.

برای گپ های معاملاتی، یک تایید خوب این است که آیا آنها مرتبط با الگوهای نمودار کلاسیک هستند یا خیر. برای مثال، در صورتی که به طور ناگهانی یک مثلث صعودی دارای یک گپ شکست به سمت بالا باشد، می تواند نسبت به یک گپ جدایی بدون الگوی نمودار خوب مرتبط با آن، معامله بسیار بهتری باشد. در نمودار زیر می توان مثلث صعودی معمولی (بالای صاف و صعودی، خط روند پایین) را با گپ جدایی به سمت بالا مشاهده کرد.

3- گپ های فراری (Runaway Gaps)

گپ های فرار که از انواع گپ در الگوهای کلاسیک هستند و به عنوان گپ هایی توصیف می شوند که ناشی از افزایش علاقه به سهام هستند. معمولا گپ های فراری به سمت صعودی، این را نشان می دهند که در طول حرکت اولیه روند صعودی، معامله گران وارد نشده اند و در حالی که در انتظار کاهش قیمت بودند، به این نتیجه رسیدند که چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. همچنین به طور کاملا ناگهانی، افزایش علاقه خرید اتفاق می افتد و گپ قیمت در مقایسه با بسته شدن روز قبل، بالاتر می باشد.

این نوع گپ فرار، یک حالت تقریباً هراس در تریدرها را نشان می دهد. همچنین یک روند صعودی خوب می‌تواند دارای گپ‌های فراری باشد که این گپ ها در اثر رویدادهای خبری مهمی ایجاد شدند و در نهایت می توانند علاقه جدید به سهام را به دنبال داشته باشد. افزایش قابل توجه حجم در طول و بعد از گپ فرار را می توانید در نمودار زیر مشاهده کنید.

در روندهای نزولی نیز امکان رخ دادن گپ های فراری وجود دارد که معمولا نشان دهنده این است که معامله گران و خریدارانی که در حاشیه ایستاده اند، باعث افزایش نقدینگی آن سهام شده اند. البته اینها می توانند بسیار جدی شوند زیرا هولدرها در نهایت دچار وحشت می شوند و اقدام به فروش سهام خود می کنند. برای پیدا شدن خریدار، قیمت باید به کاهش و کاهش گپ ادامه دهد. یعنی می توان گفت که وضعیت خوبی نیست. برای گپ های فراری از اصطلاح اندازه گیری گپ نیز استفاده می شود. اگرچه به سختی می‌توان نمونه‌هایی برای این تفسیر پیدا کرد اما در تصمیم‌ گیری برای مدت طولانی ‌تر یک روند، می تواند به افراد کمک کند. تئوری این است که در وسط یا نیمه راه، گپ اندازه گیری رخ می دهد.

در بازار آتی گاهی اوقات گپ های فراری مشاهده می شود، این گپ ها در اثر محدودیت های معاملاتی اعمال شده توسط صرافی ها ایجاد شده اند. زمانی که افراد در معاملات آتی خود این محدودیت ها را دارند، گرفتار شدن در سمت اشتباه روند می تواند بسیار وحشتناک باشد. البته به عنوان یک خبر خوب می توان گفت که افراد نیز می توانند در سمت راست آنها قرار بگیرند. این رویدادها در بازار آتی، اتفاقات رایجی نیستند، علیرغم این که در این زمینه اطلاعات غلطی توسط کسانی که درکی از این موضوع ندارند، پخش شده است. این افراد فقط چیزهایی را تکرار می کنند که از یک خبرنگار نا آگاه خوانده اند.

4- گپ های فرسودگی (Exhaustion Gaps)

گپ های فرسودگی از انواع گپ در الگوهای کلاسیک به حساب می آیند. در پایان یک روند صعودی یا نزولی خوب، گپ‌های فرسودگی ایجاد می شوند که اغلب اولین سیگنال پایان آن حرکت هستند. نحوه تشخیص این گپ ها، حجم بالا و اختلاف قیمت زیاد بین بسته شدن روز قبل و قیمت افتتاحیه جدید می باشند. در صورتی که افراد متوجه حجم فوق‌ العاده بالا نشوند، این گپ ها را با گپ‌های فرار اشتباه می گیرند.

در صورت ظاهر شدن گپ در طول یک حرکت نزولی طولانی که در آن بدبینی به وجود آمده است، نمی توان به شرایط خوش بین بود. همچنین می توان گفت برای انحلال دارایی ها در بازار، فروش همه موقعیت ها غیر معمول نمی باشد. از آن جایی که قیمت ها روند خود را معکوس می کنند، گپ های فرسودگی خیلی سریع پر می شوند. همچنین در صورتی که در طی یک حرکت صعودی اتفاق بیفتد، علاوه بر این که بر روی معاملات، سرخوشی های صعودی غلبه می کند، خریداران نیز به اندازه کافی نمی توانند از آن سهام استفاده کنند.

پس از گپ قیمت ها با حجم زیاد، سود زیادی به وجود می آید و تقاضا برای سهام کاملاً از بین می رود. همچنین علاوه بر کاهش قیمت ها، در روند ها تغییر قابل توجهی رخ می دهد. احتمالاً ساده ‌ترین راه تجارت و کسب سود، گپ‌های فرسودگی هستند. در نمودار بالا می توان مشاهده کرد که قبل از سقوط سهام، معاملات صعودی یک روز دیگر وجود داشتند. یک گپ فرسودگی به دلیل اندازه گپ و تقریباً سه برابر شدن حجم، در اینجا در حال ایجاد بود.

سخن پایانی

طبق یک ضرب المثل قدیمی، بازار از خلاء بیزار است و تمام خلاء ها پر می شود. این ضرب المثل در رابطه با گپ در الگوهای کلاسیک به این صورت می باشد: در حالی که برای گپ‌های رایج و فرسودگی، این ضرب المثل ممکن است شایستگی داشته باشد اما نگه داشتن موقعیت‌هایی که در انتظار پر شدن گپ‌های فرار یا شکست هستند، می‌تواند ویرانگر باشد. به همین ترتیب، ممکن است انتظار افراد برای رسیدن به یک روند با انتظار برای پر کردن گپ قیمت ها، باعث شود که این افراد نتوانند حرکت بزرگی را انجام دهند. با این وجود، همچنان می توان از گپ ها به عنوان یک پیشرفت فنی مهم در تحلیل قیمت و نمودار یاد کرد و نمی توان نقش موثر آن را در این زمینه انکار کرد. در تجزیه و تحلیل شمعدان ژاپنی الگوهایی بسیاری وجود دارد که بر گپ ها برای تحقق اهداف خود تکیه دارند.